මගේ මිත්‍රයෙක් පසුගිය දිනක මෙහෙම ඇහුවා. “කවුරුහරි මිනීමරුවෙක් බස් එකක ගිහින් මගදී ඝාතනයක් කරනව. ඒකට බස් එකේ රියැදුරා වගකියන්න ඕනද?” කාලෙකට ඉස්සර පේරාදෙනිය විශ්ව විද්‍යාලයේදී මා නැරඹූ කංචුකා ධර්මසිරි අනුවර්තනය කොට අධ්‍යක්ශනය කල වුඩී ඇලන් ලියූ “දෙයියෝ” නමැති නාට්‍යය කූටප්‍රාප්ත වෙන්නේ නරක පනිවිඩයක් රැගෙන ආ පනිවිඩකරුවා ඝාතනය කරදැමීමට මහරජතුමා ගන්නා තීරනයෙන්. “උඹ මාව සදාකාලික කාලකන්නියෙක් බවට පත් කෙරුව …. මම තාව දැවැන්ත හස්තිරාජයන් දෙදෙනෙකු ලවා පාගලා විනාස කරනවා!” රජතුමා ගර්ජනා කරන්නේ එහෙමයි.

LIRNEasia වෙබ් අඩෙවියේ වාර්තා කෙරුනු අලුත් පුවතක් කාගේත් අවධානයට පාත්‍ර විය යුතු යයි මට හිතෙනවා. පසුගියදා ඉතාලි අධිකරනයක් google සමාගමේ විධායක නිලධාරීන් තුන්දෙනෙකු වරදකරුවන් බවට පත් කරමින් නිකුත් කල නඩු තීන්දුව ලොව වටා අන්තර්ජාලය ඉලක්ක කරගනිමින් ප්‍රකාශනයේ යෙදෙන සියලු දෙනාට නව අනතුරු ඇඟවීමක්.

මේ විනිශ්චයෙන් කියැවුනේ බාලවයස්කාර ගැටවරයින් කිහිප දෙනෙකු රෝගී දරුවකුට අඩන්තේට්ටම් කරන දර්ශන සහිත වීඩියෝවක් Google Video අඩෙවියෙන් ඉවත් කිරීමට google සමාගමේ අදාල නිලධාරීන් නිසි කලට පියවර නොගත් බවයි. අදාල වීඩියෝව පිලිබඳ විස්තරය නම් සිත් කම්පා කරනසුලු බව සැබෑව. ඒත් මේ සිදුවීම එකී වීඩියෝවෙන් බොහෝ ඔබ්බට ගමන් කරන සංඥා නිකුත් කරනවා.

එම නඩු තීන්දුවට අනුව ගූගල් යනු හුදෙක් වෙනත් අයගේ තොරතුරු රැගෙන යන වාහනයක් පමනක් නොවෙයි. මෙමගින් එසේ රැගෙන යන අන්තර්ගතය පිලිබඳ වගකීමක් ද ඔවුන්ට පවරා තිබෙනවා. මෙහි තර්කනය ට්විටරය, යූටියුබය බ්ලොග් අඩෙවි ආදී සියලු ස්ථානවල වෙනත් පාර්ශ්වයන් විසින් පල කරනු ලබන අන්තර්ගතයන්ගේ වගකීම එම සේවාදායකයා මතද පැටවෙන බව නොවේද? එසේ ම වෙබ් සේවා සපයන්නන් (hosting providers) මත සීමාන්තික වගකීමක් ආරෝපනය කරමින් අන්තර්ජාලය අඩපන කිරීමකට මගපාදන්න මේ ප්‍රවනතාවට බැරි නැහැ.

ගූගල් සමාගම සිය ප්‍රධාන බ්ලොග් අඩෙවිය ඔස්සේ මේ පිලිබඳ අදහස් දක්වමින් කියාසිටියේ මෙය වනාහි අන්තර්ජාලය පදනම් කොට ගෙන තිබෙන නිදහස පිලිබඳ මූලධර්මයන්ට ම එරෙහි ව යන තීන්දුවක් බවයි.

But we are deeply troubled by this conviction for another equally important reason. It attacks the very principles of freedom on which the Internet is built. Common sense dictates that only the person who films and uploads a video to a hosting platform could take the steps necessary to protect the privacy and obtain the consent of the people they are filming. European Union law was drafted specifically to give hosting providers a safe harbor from liability so long as they remove illegal content once they are notified of its existence. The belief, rightly in our opinion, was that a notice and take down regime of this kind would help creativity flourish and support free speech while protecting personal privacy. If that principle is swept aside and sites like Blogger, YouTube and indeed every social network and any community bulletin board, are held responsible for vetting every single piece of content that is uploaded to them — every piece of text, every photo, every file, every video — then the Web as we know it will cease to exist, and many of the economic, social, political and technological benefits it brings could disappear.

මෙය ම තව පියවරක් පෙරට ගෙනගිය විට බ්ලොග් හා පුවත් ඇග්‍රගේටර, ප්‍රතිචාරාවකාශය (commentosphere) තුල පල වන දෑ කෙරෙහි පවා බලපෑම් එල්ල කරන මර්දක සංස්කෘතියකට දොරටු විවර කල හැකි යි. ඒ සියල්ලෙහි වගකීම අභූතරූපී ආකාරයට උඩු යටිකුරු වීම නිසා මුලු ප්‍රකාශන අවකාශය ම හිරිවැටීමකට ලක් නොවී තියේවිද?

මේ ලිව්වේ මගේ නිගමන ම නෙමෙයි. හුදෙක් අදාල විස්තර කියවද්දී හිතට ආ දේවල්. මේ පිලිබඳ වැඩිදුර සාකච්ඡා කිරීම වැදගත්.