වෙබ් ආලෝචනා | web alochana

3.0 nihil humanum a me alienum puto

අටවක පුත්තු, නිර්මානකරනය, වියරනය සහ භාශා මූලධර්මවාදයේ වත්මන් තත්වය (1)

| Comments

ලියනගේ අමරකීර්ති ලියූ අටවක පුත්තු කෘතිය 2007 වසරේ පල වූ හොඳ ම සිංහල නවකතාව හැටියට මෙවර රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබුවා. මේ සටහන එම නවකතාව ගැන නෙමෙයි. සම්මානය ගැනත් නෙමෙයි. අමරකීර්තිගේ කෘතිය හොඳ ම නවකතාව ලෙසින් සම්මානිත බැව් නිවේදනය වූ පසු විවිධ “සිංහල භාශා ප්‍රේමීන්” එම නවකතාවටත් අමරකීර්තිටත් එරෙහි ව දියත් කල විරෝධතා නිරීක්ශනය කිරීමත් ඒ ගැන අදහස් කිහිපයක් පල කිරීමත් මෙහි අරමුනයි. එහි දී භාශා පාරිශුද්ධතා ව්‍යායාමයේ වත්මන් තත්වය පිලිබඳ අවධානය යොමු කරමින් භාශා ව්‍යවහාරයේ පරිනාමය පිලිබඳ ලියැවෙන මීලඟ බ්ලොග් සටහනකට පාර කපා ගන්නත් බලාපොරොත්තු වෙනවා. උපුටන හැරුනු විට මෙහි ලියැවෙන දෑ මගේ පුද්ගලික අදහස්. වෙනත් අයට වෙනත් මත තිබිය හැකියි.

අටවක පුත්තු කෘතියට එල්ල වූ මේ විරෝධය ඉතා සංවිධිත ව ප්‍රකාශ වූ තැනක් හැටියට “භාෂා ප්‍රේමී සන්ධානය”(ඔවුන්ගේ ෂ යන්න සහිත ව) වෙනුවෙන් එහි සභාපති ප්‍රවීන මාධ්‍යවේදී ඩී. ඇෆ්. කාරියකරවන මහතා නිකුත් කල නිවේදනය මෙහි දී උපුටා දක්වන්න කැමතියි. මේ නිවේදනය මම උපුටා ගත්තේ එලඹෙන සති අන්තය සදහා (2008 සැප්තැම්බර් 21 ඉරිදා) පල ව ඇති හෙළදිව පුවත්පතේ 24 වැනි පිටුවෙන්. හෙළදිව පුවත්පතේ කිසියම් සකසුවකු නිවේදනයේ මුලට මෙයාකාර වැකි කිහිපයක හැඳින්වීමක් ද යොදමින් මුලුමනින් ම අවිවේචනාත්මක ව මෙකී විරෝධයට පක්ශපාතීත්වය පල කරනවා :

“…විශේෂයෙන් සාහිත්‍ය අනුමණ්ඩලය විසින් සිදුකරනු ලැබ ඇති වැරැද්ද නිසා රාජ්‍ය සාහිත්‍ය ප්‍රදානය ගර්හාවට පත් වී තිබේ.
“සම්මානිත කෘති අතර අටවක පුත්තු, බස මරා තිබේ. ඊට භාෂා ප්‍රේමී සංවිධානය නිවේදන නිකුත් කරමින් විරෝධය පාමින් යම් හඬක් නංවයි. මේ උපුටා දක්වනුයේ විමල් බලගල්ල, සුචරිත ගම්ලත්, ජේ. බී. දිසානායක, තිස්ස කාරියවසම්, ආනන්ද අබේසිරිවර්ධන යන මහාචාර්යවරුන් ද පණ්ඩිත සිරි තිලකසිරි මහතාණන් ද ඇතුළු සභාපති ඩී. එෆ්. කාරියකරවන සහ පණ්ඩුල ඇඳගම යන භාෂා ප්‍රේමීන් විසින් ‘හෙළදිව’ට එවනු ලැබූ මාධ්‍ය නිවේදනයයි.”

එම පූර්විකාව සම්පූර්නයෙන් කියවීමට කෙලින් ම අදාල පුවත්පතට යොමු වන මෙන් මම පාඨකයින්ගෙන් ඉල්ලා හිටිනවා. පුවත්පත හෝ භාෂා ප්‍රේමී සන්ධානය මෙයට යොදා ඇති සිරස්තලය “බස මරන අටවක පුත්තුන්ට දෙන රාජ්‍ය සම්මානවලට එරෙහි වෙමු” (!!!)

මෙහි දී මම අවධානය යොමු කරන්නේ කාරියකරවන මහතා නමින් පල කෙරුනු නිවේදනය වෙත පමනයි. උපුටන තුල block quotes හැටියට දක්වා ඇත්තේ එම නිවේදනයයි. ඒ අතර මැද මගේ “කියැවීම” බහාලන්න අදහස් කලා. එක දිගට කාරියකරවනයන්ගේ නිවේදනය කියවන්න මෙන්න මේ පිටුවට පිවිසෙන්න. නිවේදනය ආරම්භ වෙන්නේ මෙහෙම :

“අප මේ නිවේදනය නිකුත් කිරීමට අදහස් කළේ මෙවර රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය දිනාගත් ‘අටවක පුත්තු’ නම් නවකතාව නිමිතිකොට ගෙන ය. එහි වස්තු විෂය සන්දර්භය හෝ ආඛ්‍යාන ශෛලිය පිළිබඳ ව අප කිසිවක් ප්‍රකාශ නොකරන අතර එම කෘතිය මඟින් කෙරෙන සිංහල බස් මැරිල්ල අපි තරයේ හෙළා දකිමු. මුද්‍රිත හා විද්‍යුත් මාධ්‍ය මඟින් කෙරෙන සිංහල බස් මැරිල්ලට එරෙහි ව කටයුතු කිරීමට පෙළ ගැසුණු අපට දැන් රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මාන ලැබෙන කෘති ගැන ද කතා කරන්නට සිදු වීම සිංහල භාෂාවේ අභාග්‍යයක් මෙන් ම ඛේදවාචකයක් ද වේ. මෙම කෘතිය සම්මාන සඳහා නුසුදුසු ය යි කීම අපේ කාර්යය නොවේ.”

මේ අනුව එක් වර ම පෙනී යන්නේ කාරියකරවනයන් අටවක පුත්තු හොඳ ම නවකතාව ලෙස ඇගැයීමට විරුද්ධ නැති බවක්. අටවක පුත්තු කියන්නෙ නවකතාවක්, කලා කෘතියක්. එහි හොඳ නරක ගැන කතා කරන්න නම් වස්තු විශය සන්දර්භය සහ ආඛ්‍යාන රීතිය පිලිබඳ කතා කරන්න වෙනවා. ඒ ගැන කතා කරන්නෙ නැත්නම් අටවක පුත්තු “හොඳ ම නවකතාව වීම ගැන” ගැන විරෝධයක් එල්ල කරනවා කියලා හිතන්න අමාරුයි. ඔන්න එවිට ම අපට පෙනී යනවා මේ විරෝධය අදාල කෘතියේ භාශාව(භාශාව කිව්වට භාශාවමත් නෙමේ, වියරනය) පිලිබඳ ව බවත්, එසේ ම එකී කාරනය හේතුවෙන් අටවක පුත්තු කෘතියට සම්මානය නොදිය යුතු යයි ඔවුන් යෝජනා කිරීමට සැරසෙන බවත්. ඊලඟ ඡේදයේ කාරියකරවනයන් කියන දෙයින් අපට ඉතා සිත්ගන්නාසුලු දෙයක් අනාවරනය වෙනවා.

“අටවක පුත්තු ලියා ඇත්තේ කටවහරිනි. සාහිත්‍ය නිර්මාන සඳහා කටවහර භාවිත කිරීම පිළිබඳ ව අපගේ ගැටලුවක් හෝ විරෝධයක් නොමැත. එම ග්‍රන්ථයේ “න, ණ, ල , ළ” භාවිතය උවමනාවෙන් ම අත්හැර තිබීම ලේඛකයා පෙර ආචාර්යවරයකු අනුගමනය කරන්නක් විය හැකි ය….”

අතීතයේ භාශා පාරිශුද්ධතාවාදීන් සිටි ආස්ථානවලින් අලුත් අදියරකට මාරු වී ගත් සෙයක් මෙයින් පෙන්නුම් කෙරනවා. මම කියන්නෙ කාරියකරවන මහතා ගැන විශේශයෙන් නෙමෙයි. මෙවැනි අවස්ථාවක මෙවැනි විරෝධයක් මතු කිරීමට ඉදිරිපත් වූ “භාශා ප්‍රේමී කුලකය” වෙතින් පෙරට ආ ප්‍රධාන තර්කයක් මෙහි දී අභාවයට ගිහින්. පෙර දී නම් කටවහරින් ලිවීම විතරක් නෙමෙයි, කට බසේ වියරනය පමනක් උපයෝගී කරගැන්මට පවා බරපතල විරෝධතා එල්ල වීම දකින්න තිබුනා. ඒ වගේ ම මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ මහතා වැනි ඇතැම් පුරෝගාමීන් පලමු වරට නවකතාව තුල එන දෙබස් සඳහා කටවහර යොදාගත් කල්හි පවා මෙකී භාශා ප්‍රේමී විරෝධය එල්ල වූනේ බස දුඹුල් කරනවා කියලයි. නමුත් දැන් භාශා ප්‍රේමී දර්ශකයේ පිහිටීම වෙනස් වී ඇති අයුරු මේ ඉදිරිපත් කෙරෙන අදහසින් පෙනෙනවා.

තව ද “පෙර ආචාර්යවරයකු” අනුයමින් ණ සහ ළ අත්හැරීම ඉවසා වදාරන්නත් මෙහි දී භාශා ප්‍රේමීන් වක්‍ර ව එකඟ වෙනවා. නමුත් ඔවුන්ගේ විරෝධය එල්ල වෙන්නේ අලුතින් කෙනෙක්, මේ වැඩේ තව අදියරකට තවත් තලයකට ගෙන ගියා සේ පෙනී යාම නිසයි. කාරියකරවනයන් මුල් වරට දැක ඇති සේ පෙනෙන භාශා භාවිතයක් ගැන විරෝධය පල කරන අයුරු බලන්න :

“…එහෙත් එම ග්‍රන්ථයේ බරපතළ ම බස් මැරිල්ල වන්නේ මූර්ධජ ‘ෂ’ යෙදිය යුතු සියලු ම වචනවලට තාලුජ ‘ශ’ යන්න ආදේශ කොට කරන විකෘතියයි. ග්‍රන්ථය පුරා ම එසේ ලියා ඇති වචන සිය ගණනක් නිසා උදාහරණ දැක්වීම අවශ්‍ය නොවේ. අටවක පුත්තු නවකතාවේ දක්නට ඇති ඊළඟ බස් මැරිල්ල වන්නේ පද බෙදීමයි. තනි වචනයක් සේ ලිවිය යුතු වචන දෙකට කඩා ලිවීමත්, වචන දෙක තුන හතර එකට ඈඳා තනි වචනයක් සේ ලිවීමත් මෙහි ඇති බරපතළ දෝෂයකි. මෙය සමහර බටහිර ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍යකරුවන් විසින් වචන කිහිපයක් ඈඳා ලියනු ලැබීම අනුගමනය කරන්නක් යැයි කෙනෙකුට තර්ක කළ හැකි වුව ද මෙයින් වැනසී යන්නේ අපේ භාෂාවයි. එය වාග් විද්‍යාවට අනුකූල ව නව භාෂාවක් නිර්මාණය කිරීමක් යැයි ද, පරම නිවැරදි භාෂාව වෙනුවට නව භාෂා නිර්මාණයක් වේ ය යන තකතිරු ප්‍රකාශන අපි තරයේ හෙළා දකිමු. වාග් විද්‍යාව යනු පවත්නා භාෂාව විකෘති කොට නව භාෂාවක් නිපදවීම නොවේ.”

ඇත්තෙන් ම ‘ණ’ සහ ‘ළ’ ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් අදාල වන තර්කනය ම ‘ෂ’ සම්බන්ධයෙන් එක සේ අදාල වන අන්දම කාරියකරවනයන් ප්‍රමුඛ භාශා ප්‍රේමීන්ට නොතේරීම කනගාටුවට කරුනක්. ‘ණ’, ‘ළ’ සහ ‘ෂ’ යන තුන ම මූර්ධජ අකුරු. අතීතයේ මූර්ධජ හෙවත් ”මුදුනින් ජනිත” වූ සේ සැලකුනු මේ අකුරු අද වන විට දන්තජ ‘න’, ‘ල’ සහ තාලුජ ‘ශ’ සමග කිසිදු තාර්කික වෙනසකින් තොර ව අතිරේක “බරක්” හැටියට පමනක් පවතිනවා. මූර්ධජ අකුරුවලින් ‘ණ’ සහ ‘ළ’ පමනක් ඉවත් කිරීම ඒ තරම් ම ප්‍රමිතිගත දෙයක් නෙවෙයි. මූර්ධජ අකුරු පිලිබඳ දැනුවත් ව සහේතුක ව එය ඉවත් කිරීම ඊට වඩා ප්‍රායෝගික යි. අදාල යි. ඒ විතරක් නෙමෙයි ‘ණ’ සහ ‘ළ’ සම්බන්ධ ප්‍රශ්නයේ ම කොටසක් හැටියට දැන් දශක ගනනාවක් තිස්සේ ලේඛකයින් පරම්පරා කීපයක් මෙලෙස ‘ෂ’ වෙනුවට ‘ශ’ අක්ශරය පමනක් යොදාගැනීම කාරියකරවනයන්ගේ ඇස නොගැටෙන්නේ අලුත් පත පොත නොකියවන නිසා ද? නැති නම් නුදුටුවා සේ මෙය ලියන්නේ වෙනත් අරමුනකින් ද? ඒත් එක්ක ම පද බෙදීම ගැන පූර්වභංග (preemptive) පිලිතුරු කීපයක් ඉදිරිපත් කරනවා. සාහිත්‍යකරුවන් යොදාගන්නා ලිවීමේ ශෛලීන් හා තාක්ශනයන් ද අපේ බාසාව “වැනසීමක්” හැටියට කල්තබා ම බැහැර කරන නිසා ඔවුන් ඒ පැත්ත නිරවශේශයෙන් බැහැර කරන බවයි පෙනෙන්නෙ. මීලඟට කියන දෙය බලමු :

“මෙහි බරපතළ ම දුර්විපාකය හැටියට අප දකිනුයේ මෙම ග්‍රන්ථයේ කතුවරයා වන ලියනගේ අමරකීර්ති මහතා සිංහල පිළිබඳ විශ්ව විද්‍යාල කථිකාචාර්යවරයකු වීම ය. විශ්ව විද්‍යාල කථිකාචාර්යවරයකු සිය ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන්ට සිංහල භාෂාව උගන්වන්නේ මේ ලෙසින් නම් විශ්ව විද්‍යාලවලින් පිට වන උපාධිධාරීන්ගේ සිංහල දැනුම ගැන අපට තැබිය හැකි විශ්වාසයක් නොමැති ය. විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරයකු වශයෙන් ඔහු උසස් පෙළ සිංහල උත්තර පත්‍ර බැලීම හෝ අධීක්ෂණය කරන්නේ නම් ඇති විය හැකි තත්වය වඩාත් බරපතළ වේ.”

දැන් කාරියකරවන මහතා සහ පිරිස අලුත් ම කාරියකට අවතීර්න වෙනවා. ඒ තමයි කාරනා කිහිපයක් අතිශය අවිශද ආකාරයක කලවම් කිරීම. මුලින් කතා කිරීමට බැස්සේ නවකතාවක් ගැන බවත් නිර්මාන කෘතියක් ගැන බවත් නොතකා ම නවකතාකරුවා විශ්ව විද්‍යාල ඇදුරකු බවත් එම නවකතාවේ තිබෙන ආකාරයට ඔහු සිංහල උගන්වන බවත් ඇඟවුම් කරනවා! “ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන්ට සිංහල භාෂාව උගන්වන්නේ මේ ලෙසින් නම්” ආදී වසයෙන් කියන්නේ ඒකයි. උසස් පෙල උත්තර පත්තර බලන්න යැව්වත් මොහු කරනවා ඇත්තේ මේකයි කියලත් එතුමා අපට ඇඟවුම් කරනවා. ලියනගේ අමරකීර්ති විශ්වවිද්‍යාලයේ දී සිංහල ඉගැන්වූ ආකාරය භාශා ප්‍රේමීන්ගේ පරීක්ශාවට ලක් වුනාද? මම දන්නා ආකාරයට මේ නවකතාවේ කිසිම තැනකින් ඇඟවුම් කෙරෙන්නෙ නෑ එය ලියූ ලේඛකයා විශ්ව විද්‍යාලයේ සිංහල උගන්වන්නේ මෙයාකාරයෙන් බවක්. අනික ඔහු වියරන උගන්වන ගුරුවරයෙක් නෙවෙයි. එසේ තිබිය දීත් කාරියකරවනයන් මෙහෙම කියන්නෙ පොදුවේ මතු කරගත හැකි, අවුස්සා ගත හැකි විරෝධතා හැකි පමන ප්‍රමානයක් එක පොදියට ගොනු කරගෙන තමුන්ගේ පාර්ශ්වයෙන් හිටුවාගැනීමේ අභිලාශයෙන් බවයි මට පේන්නේ. මොකද “සිංහල බාසාව විනාස වෙනවාය ඒක රැකගන්න ඕනය” ආදී වසයෙන් පොදුවේ මතු ව එන එක්තරා අන්දමක විලාසිතාවක් බඳු විරෝධාකල්පයක් දැන් පවතිනවා. නමුත් මේ විරෝධයට එක් වන හැමෝම එන්නෙ එක ම කාරනා පදනම් කරගෙන නෙමෙයි: සමහරුන්ට ඕන රූපවාහිනී පුවත් “පොතේ වියරනයෙන්” ඉදිරිපත් කරන්න; සමහරුන්ට ඕන නවකතාවලින් කටවහර පන්නාදමන්න; සමහරු දුකින් තැවෙන්නෙ අද කාලෙ අයට වියරන වත් බාසාව වත් හරි හැටි “බැරි” නිසා; තවත් අයට ඕන “අනාගත පරපුරේ ව්‍යාකරන ඥානය” ඉහල දමන්න. මේ සියල්ලන්ගේ විරෝධය අමරකීර්තිටත් ඔහුගේ නවකතාවටත් එල්ල කොට පිහිටුවාගන්න දරන උප්පරවැට්ටියක් තමයි අර නවකතාව ගැන කතා කරමින් එහි බසට දෝශාරෝපනය කරමින් සිට තදනන්තර ව විශ්ව විද්‍යාලයේත් “මේ ලෙසින්” සිංහල උගන්නන්න යාම ගැන කීම; උසස් පෙල ප්‍රශ්නපත්‍ර සමීක්ශනයට අදාල ආචාර්යවරයා ගියොත් සිදු වන තත්වය ගැන පරිකල්පනා ඉදිරිපත් කිරීම.

හැබැයි මේ කතාවට තකට-තක අන්දමේ උත්තරයක් දෙන්නත් බැරි කමක් නැහැ. මේ මගේ පුද්ගලික අදහස : අදාල ලේඛකයා විශ්ව විද්‍යාලයේ සිංහල අංශයක ඉගැන්වීම ම මෙවැනි වෙනසකට මුල පිරීම සඳහා ඉතා වැදගත් බව මම කල්පනා කරනවා. තව ද සිංහල අධ්‍යයනාංශ වැනි තැන්වල වියරනය ගැන උගන්වන අවස්ථාවන්හි දී මූර්ධජ අක්ශර ඉවත් කල, කට බසේ වියරනය සහිත (තව ද හැකි නම් පිල්ලම් ආදිය ද සමරූප කල) සිංහලය තවත් එක් පද්ධතියක් හැටියට තවත් ප්‍රවනතාවක් හැටියට පිලිගනිමින් ඒ පිලිබඳ ඉගැන්වීම වැදගත් බව වැඩිදුරටත් යෝජනා කරන්න සතුටුයි. එම ප්‍රවනතාව දැන් එවැනි හඳුනාගැනීමකට සරිලන තරම් කාලයක් අප සමාජයේ පැවත තිබෙනවා - ලිඛිත සහ කථිත යන දෙයාකාරයෙන් ම! එවැනි වෙනසක තර්කනය අවබෝධ කරගැන්මට සහ අන්‍යයන්ට අවබෝධ කර දීමට අමරකීර්ති වැන්නෙකුට හැකි වන්නේ සහ මඟ පෑදෙන්නේ ම නිර්මානාත්මක සිංහල ලේඛකයකු වීම හා භාශා සාහිත්‍ය සම්බන්ධ අධ්‍යයනාංශයක ගුරුවරයකු වීම යන දෙකම නිසා නිසා යයි විතර්කයක් නැඟුනොත් කාරියකරවනයන් දක්වන ප්‍රතිචාරය කුමක් විය හැකි ද? මේ ප්‍රවේශය නිසා ම අමරකීර්ති විශ්ව විද්‍යාල මට්ටමින් සිංහල භාශා සාහිත්‍ය විශයන් ඉගැන්වීමට වඩාත් සුදුසු බවත් ප්‍රකාශ කරන්න පුලුවනි. ණ ළ ෂ ව්‍යවහාරයෙන් ඉවත් කිරීම, වියරනයේ ප්‍රතිසංවිධානය වැනි දේ විශ්ව විද්‍යාල තුල, පන්ති කාමර තුල දේශන ශාලා තුල සහ අවසානයේ විශය නිර්දේශ තුල නිර්භය සාකච්ඡාවන්ට පාත්‍ර කල යුතු බව යෝජනා කලොත් කාරියකරවනයන් සහ භාශා ප්‍රේමීන් දෙන පිලිතුර කුමක් ද? භාශාවේ වෙනස් වීම් සම්බන්ධ බැරෑරුම් සංවාද පැවැත්වීම, ඒ පිලිබඳ තීරන ගැනීම හා ඒවා ක්‍රියාවට නැඟීම සඳහා සමාරම්භකත්වයක් ගැනීම විශ්ව විද්‍යාල ඇදුරකුගේ වැඩක් නොවේ ද? නො එසේ නම්, පැරනි පිලිවෙත් එයාකාරයෙන් පවත්වාගෙන යන දේවාලයක වතාවත් සපුරන කපුවන් මෙන් සරසවි ඇදුරන් කටයුතු කල යුතු බව කාරියකරවනයන් ප්‍රමුඛ භාශා ප්‍රේමීන් කියනවා ද?

“සාහිත්‍ය නිර්මාණයක් අගය කළ යුත්තේ එහි භාෂාව අනුව නොවන බව අපි පිළිගනිමු. එහෙත් සම්මාන සඳහා බස මරන කෘති තේරීමෙන් සිදුවන්නේ සාහිත්‍ය අනුමණ්ඩලය ද බස් මැරිල්ලට අනියමින් එක්වන බවයි. සාහිත්‍ය අනුමණ්ඩලයේ සභාපතිවරයා සිංහල ශබ්ද කෝෂයේ ප්‍රධාන සංස්කාරකවරයා ද වන බව අප අමතක කළ යුතු නැත. මෙම ග්‍රන්ථයේ ‘වාග් කෝෂය’ යන්න ලියා ඇත්තේ ද ‘වාග් කෝශය’ යනුවෙනි. ජනප්‍රිය රූපවාහිනී සාකච්ඡාවකට සහභාගී වෙමින් සාහිත්‍ය අනුමණ්ඩල සභාපතිවරයා සාහිත්‍ය සම්මාන ගැන කියා සිටියේ සාහිත්‍ය කෘතියක භාෂාව ඉතා විශිෂ්ට විය යුතු බවත්, විශිෂ්ට භාෂාවකින් තොර ව සාහිත්‍යයක් නොමැති බවත් සාහිත්‍යයේ මූලික දෙය භාෂාව බවත් හොඳ නිර්මාණ අගය කළ හැක්කේ භාෂා භාවිතය මඟින් බවත් ය. මේ ප්‍රකාශයත් ඉහත කී ග්‍රන්ථය සම්මානයට පාත්‍ර වීමත් අතර පරස්පරතාවක් අපි දකිමු. විශ්ව විද්‍යාල කථිකාචාර්යවරුන්ට මේ නිර්ණායකයන් අදාළ නොවන්නේ ද?”

ඔන්න දැන් පන්දුව තවත් පැත්තකට දමන්නයි සූදානම. මේ ලියන “අපි” මේ ලියැවෙන විදිහට හිතන්නෙ නැහැ කියල නේද මේ කියන්නෙ? සාහිත්‍ය නිර්මාන අගය කරන්න ඕන භාශාව අනුව කියලා කියන්නෙ අපි නෙවෙයි, සාහිත්‍ය අනුමන්ඩලයේ සභාපතිතුමාලු! අනිත් අතට “සාහිත්‍ය නිර්මාණයක් අගය කල යුත්තේ එහි භාෂාව අනුව නොවන බව අපි පිලිගනිමු” කියන කියමන වුනත් කිසිම පදනමක් නැති එකක්. මෙහි දී භාශාව කියන්නේ එහි උපයුක්ත භාශා විලාසය ද වියාකරනය ද එහෙමත් නැත්නම් භාශා ශෛලිය ද, ව්‍යවහාරය ද මොකද්ද කියලා පැහැදිලි නැහැ. කෙසේ වෙතත් අපි අනුග්‍රහශීලීව පිලිගනිමු මේ කියන්නෙ වියාකරනය ගැන කියල. එතකොට දැන් මේ භාශා ප්‍රේමීන් කරන්නෙ තමුන් එකඟ නැතත්, සාහිත්‍ය අනුමන්ඩලයේ සභාපතිතුමා කලින් කී දෙයක් මතක් කර දී ඒ අනුව වැඩ කරවා ගන්නද? මේ නිවේදනය අභ්‍යන්තරව පරස්පරයි වගේ නේද? කෙලින් කියන්නෙත් නෑ නොකියන්නෙත් නෑ!

“අප සංස්කෘතික කටයුතු පිළිබඳ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ද ශ්‍රී ලංකා කලා මණ්ඩලයෙන් ද සිංහල සාහිත්‍ය අනුමණ්ඩලයෙන් ද ඉල්ලා සිටින්නේ මුද්‍රිත හා විද්‍යුත් මාධ්‍ය මඟින් කෙරෙන බස් මැරිල්ලට හවුල් නොවී සිටිනා ලෙසයි.”

දැන් මේ සියල්ල තාර්කික ව ගැටගසා ගන්නා අපට පෙනෙන්නේ අන් කිසිවක් නෙමෙයි. සම්මානය දීමට අපි විරුද්ධයි කියන කතාවයි. හෙළදිව පුවත්පතින් හෝ කාරියකරවනයන් තමන් ම යෙදූ අර සිරස්තලය තමයි ලිපියේ අරමුන. හේතුව මූර්ධජ අක්ශර ටික හලා තිබීම. මූර්ධජ ‘ෂ’ යන්න නොතිබීම! නිදහස් පද බෙදීමේ රීතියක් අනුයෑම!! ඒ නිසා සම්මානය නොදිය යුත්තේ කුමකට ද? නවකතාවකට!!!

අවසාන වසයෙන් රූපවාහිනිය ඔස්සේ අර කතාව කී බැව් අසන්ට ලැබෙන සාහිත්‍ය අනුමන්ඩල සභාපතිතුමන් ගැනත් යමක් කිව යුතුයි. යම් හෙයකින්, (මම මේ කියන්නෙ යම් හෙයකින්) සාහිත්‍ය අනුමන්ඩල සභාපතිතුමන් එවැනි ප්‍රකාශයක්, එනම් “කෘතියක භාෂාව ඉතා විශිෂ්ට විය යුතු බවත්, විශිෂ්ට භාෂාවකින් තොර ව සාහිත්‍යයක් නොමැති බවත් සාහිත්‍යයේ මූලික දෙය භාෂාව බවත් හොඳ නිර්මාණ අගය කළ හැක්කේ භාෂා භාවිතය මඟින් බවත්” කීවා නම් සහ එහි දී භාශාව යන්නෙන් මේ කියන කාරියකරවන වියාකරනය අදහස් කලා නම් ඔහු එක මිනිත්තුවක් වත් සාහිත්‍ය අනුමන්ඩලයේ සභාපති වෙන්න නම් සුදුස්සෙක් නෙවෙයි. සාහිත්‍ය කලා කෘතිවල “විශිශ්ට” බව මැනීම ගැන එවන් අදහසක් දරාගෙන සාහිත්‍යය තක්සේරු කිරීම බාර මන්ඩලවලට පත් වීම අතිභයානකයි.

නමුත් වාසනාවකට අපට පෙනෙන්න තිබෙන්නෙ සාහිත්‍ය අනුමන්ඩලය එවැනි අදහසක් දරා නැති බවයි. ඒ නිසා ඒ දැක්වෙන්නෙ සභාපතිතුමාගේ ප්‍රකාශයක් කාරියකරවනයන් අතින් අර්ථදැක්වෙන අන්දම බවට නිගමනය කරන්න පුලුවන්. සාහිත්‍ය අනුමන්ඩලය අටවක පුත්තු සම්මානයට පාත්‍ර කිරීමෙන් තමන් එම වියාකරන නිර්නායකය සාහිත්‍ය කලා විනිශ්චය සම්බන්ධයෙන් නොපිලිගන්නා බව විදහා පාමින් සාහිත්‍යෝන්නතිකාමී සැමගේ ප්‍රනාමයට හිමිකම් කියන පරිදි කටයුතු කර තිබෙනවා. එසේ ම අමරකීර්තිගේ අටවක පුත්තු කෘතියට සම්මානය දීම මගින් (අමරකීර්තිගේ පිහිටෙන් අටවක පුත්තුන්ගේ පිහිටෙන් - නරකකට නෙවෙයි, මම කියන්නෙ ඉතා හොඳ අර්ථයෙන්) අනුමන්ඩලය මෑත දී නොවූ විරූ පරිදි තම තත්වය මත් ඉහල දමාගෙන තිබෙනවා.

“කවීන්ට කිවි වරම කියා දෙයක් ඇත. එහි බලයෙන් ඔවුන්ට කැමති බස් පෙරළියක් කළ හැකි ය.
“කාව්‍ය රසාස්වාදයේ දී මෙවැනි බස් පෙරළි දෙස ව්‍යාකරණමය දෘෂ්ටියෙන් බැලීම පැරැන්නන් සම කළේ ලියක හැඳි සළුව උනන කල්හි ඒ සළුවේ අගය ගැන විස්මපත් වීම නමැති පොන්න ක්‍රියාවට ය.”


- භාෂා ප්‍රේමී සන්ධානයේ වත්මන් සාමාජික මහාචාර්ය සුචරිත ගම්ලත් සාහිත්‍ය කලා ආස්වාදයට වියරනමය ප්‍රවිශ්ටයක් ගැනීම ගැන ලියූ අවස්ථාවක්, සාහිත්‍ය විචාර හා මාක්ස්වාදී විකටරූප කෘතියෙන්, 1991, 40 පිටුව.

මතුසම්බන්ධයි
මීලඟට අටවක පුත්තු විරෝධයේ නොකී පැත්ත සහ වෙනත් කතා

*මූර්ධජ අක්ශර ගැන මේ බ්ලොග් අඩෙවියේ පල වූ පැරනි සටහන් කීපයක්
http://webalochana.blogspot.com/2007/08/blog-post_15.html


.

අන්තර්ජාල වාරනයට එරෙහි ව

| Comments

“සදාචාරය” රැක්මේ මුවාවෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ ආන්ඩුව නැවතත් අන්තර්ජාලය වාරනය කිරීමට පිඹුරුපත් සකසමින් සිටිනවා. මෙය ක්‍රමානුකූල ව අන්තර්ජාලය තුල සන්නිවේදන නිදහස බැඳ දැමීමට ගන්නා තවත් පියවරක් බවට සැකයක් නැහැ. මේ වාරනයේ අන්තරාය බොහෝ දුරදිග යන්නක්. අසභ්‍ය මොනවා දැයි තීරනය කිරීමේ අරුමපුදුම ව්‍යායාමය කෙබඳු එකක් වේ දැයි තවම හිතා ගන්න අමාරු වුනත් ඇතැම් බ්ලොග් අඩෙවි මේ ගැන මනා හාසකානුකරනයක් සම්පාදනය කර තිබුනා. ඊනියා අසභ්‍ය අන්තර්ගතය වාරනය කිරීමට නම් බුරුතු පිටින් වෙබ් අඩෙවි අවහිර කරන්න වෙනවා. ඒ වගේ ම ටොරන්ට් අඩෙවිවලට පිවිසීම ද අත්හිටුවන්න වේවි. ඇයි එතකොට බ්ලොග්? යූටියුබ් වැනි වීඩියෝ අඩෙවි? ඊමේල් මගින් “අසැබි දෑ” හුවමාරු වීමට වැට බඳින්නේ කෙසේ ද? කෙලවර කොතැනද?

විරුද්ධ හා විවේචනාත්මක අදහස් දරන වෙබ් අඩෙවි ද වාරනයට ලක් කිරීමට පසුබට නොවන බවට ටැමිල්නෙට් වෙබ් අඩෙවිය වාරනය මගින් මෙරට පාලක පන්තිය දැනට මත් පූර්වාදර්ශයක් දී තිබෙනවා. මේ සියල්ල එකට ගෙන බලන විට ඇඳී යන චිත්‍රය සුබදායක නැහැ.

ඒ අතර හාස්‍යය ද උපදවන තවත් ආරංචියක් තියෙනවා : ආන්ඩුව මුදල් ගෙවීමේ පදනම මත “සදාචාරයේ” සිදුරක් හදන්න සලකා බලමින් ඉන්න බව වාර්තා වෙනවා. ඒ කියන්නෙ, අවහිර කරනු ලැබූ කාමලේඛ(pornographic) වෙබ් අඩෙවිවලට අවශ්‍ය නම් මුදල් ගෙවා පිවිසුම ලබා ගන්න ඉඩ සලසන්න යන බවයි ආරංචිය. අපේ රටේ රාජ්‍ය යන්ත්‍රය වාරනයට වගේ ම කාමලේඛ වෙලඳාමටත් (pornography business) අවතීර්න වෙන්නද යන්නේ? :D කාටද ආඩම්බර!

කෙසේ වෙතත් සිංහලෙන් FOSS වෙබ් අඩෙවිය පෙන්වා දුන් පරිදි බාලවයස්කාරයින්ගේ “ආරක්ශාව” සඳහා මෙහි සම්පූර්න අනිත් පැත්ත ක්‍රියාත්මක කල හැකියි. දරුවන් සිටින දෙමාපියන්ට, බාලවයස්කාරයින් සැරිසරන අන්තර්ජාල අවකාශය සීමා කිරීමට අවශ්‍ය නම් ඒ සඳහා සේවා සපයන්නන් වෙතින් සීමා පනවන ලද පැකේජ ලබාගැනීමේ අවස්ථාව විවෘත කිරීම මනෝඥ බව පේනවා. එසේත් නැති නම් අවශ්‍ය අයට ගෘහස්ත හෝ ආයතනික මට්ටමින් පෙරහනක් ස්ථාපනය කරගන්න පුලුවන්. ඒක ඒ ඒ අයගේ පුද්ගලික තීන්දුව විය යුතුයි! දැනටත් පාසැල් සඳහා එලා ඇති schoolnet තුල මෙවැනි සීමා පවතිනවා. ඒ වෙනුවට එහි අනිත් පැත්ත, එනම් මුලු මහත් ජාලය ම අවහිර කිරීම සැබැවින් ම වෙනත් දුර්දාන්ත අපේක්ශා ඉටු කරගැනීම්වස් එලූ සැලසුමක් බව පැහැදිලියි.

විරෝධය
මේ වාරන යෝජනාවට තැන් ගනනාවක ම විරෝධය පල කෙරෙනු දක්නට ලැබුනා. දැන් Facebook අඩෙවිය තුල මේ පිලිබඳ අවධානය යොමු කරන හඬ නඟන පිරිසක් සංවිධානය වෙමින් ඉන්නවා. ශ්‍රී ලංකාවේ සිව් වැනියට වඩාත් ම ජනප්‍රිය - වඩාත් ම භාවිත කරන වෙබ් අඩෙවිය වන Facebook මත මෙවැනි සංවිධානය වීමක් හටගැන්ම ඉතා වැදගත් බවයි මගේ හැඟීම. පුලුල් ශ්‍රාවකත්වයක් කරා මේ පනිවිඩය ගෙන යාමට හැකියාවක් ඉන් විවෘත වෙනවා.

ඔබත් බැඳෙන්න. ඔබ දන්නා හඳුනන අයටත් කියන්න. මේ විරෝධතා රූපය ඔබේ අඩෙවියේත් පල කරන්න. පනිවිඩය අතිනත යවන්න :

No to internet censorship in Sri Lnanka.

No Internet Censorship

ඒ වගේ ම ඔබට හැකි සෑම තැනක ම මේ පිලිබඳව විවෘතව ලිවීම හා සාකච්ඡා කිරීම ද වැදගත්.

මේ ගැටලුව පිලිබඳ ලියැවුනු කියැවුනු තවත් තැන්
සිංහලෙන් foss පොඩ් විකාශය
LIRNEasia
The rise of the Nanny State: Sri Lanka to filter pornography on the web
Don’t let them
SL Government to sell porn


.

Sinhala Firefox Debate : Official Statement From Sinhala Bloggers’ Union!

| Comments

Sinhala Bloggers’ Union published a statement yesterday, regarding the on-going debate over the Sinhala Firfox translation.

A pdf version can be downloaded from this link
http://www.sinhalabloggers.com/StatementofSinhalaBloggersUnion-Aug21-1.pdf

සිංහල බ්ලොග්කරුවන්ගේ සංසදය, දැනට හටගෙන ඇති සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් පිලිබඳ අර්බුදය සම්බන්ධයෙන් පහත දැක්වෙන නිවේදනය නිකුත් කර තිබෙනවා.

එහි pdf ගොනුව පහත දැක්වෙන ස්ථානයෙන් බාගත හැකියි
http://www.sinhalabloggers.com/StatementofSinhalaBloggersUnion-Aug21-1.pdf


දැනුම්දීමයි!

සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් සම්බන්ධයෙන් දැනට ඇතිවී තිබෙන තත්වය පිළිබඳව අවධානය යොමු කළ යුතු වැදගත් කරුණු කිහිපයක් ගැන ඔබව දැනුවත් කිරීමට අපි අදහස් කළෙමු.

දැනට මේ ඇතිවී තිබෙන තත්වය පිළිබඳව අපගේ අවධානය යොමු නොවූ පැතිකඩක් පිළිබඳව කරුණු පැහැදිලි කිරීම මෙම ලිපියේ අරමුණ වන අතර පළමුව දැනට ඇති වී තිබෙන තත්වයේ පසුබිම මදක් පැහැදිලි කරගනිමු.

සිංහල බ්ලොග්කරුවන්ගේ සංසදයේ සාමාජිකයින් කිහිප දෙනෙකු ඉක්ටා (ICTA) ආයතනයේ ක්‍රියා කලාපය විවේචනය කරමින් බ්ලොග් සටහන් ලියුවේ ආසන්න වශයෙන් පහත සඳහන් කරුණු පාදක කරගනිමින් ය.

1. මෝසිලා ආයතනය යටතේ ඇති විවෘත හා නිදහස් මෘදුකාංගයක් වන සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් බ්‍රවුසරය ඉක්ටා ආයතනයේ සහ මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයේ නිෂ්පාදනයක්ය යනුවෙන් හුවාදැක්වීමට ගත් උත්සාහයත්,

2. ඒ පිළිබඳව මාධ්‍ය ආයතන වලට ඔවුන් විසින් පෙන්වූ වැරදි චිත්‍රයත්,

3. මාධ්‍ය ආයතන විසින් කළ වැරදි ප්‍රචාරය නිවැරදි නොකිරීම සම්බන්ධවත්,

4. පසුව සිංහල බ්ලොග්කරුවන් වෙත නිකුත්කළ කිසිම නිල තත්වයක් නැති මාධ්‍ය ප්‍රකාශයත්,

5. මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයේ හා ICTA විසින් ෆයර්ෆොක්ස් ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදනයක්ය යනුවෙන් මාධ්‍යන්ගේ ගිය ප්‍රකාශත්,

මෙම කරුණු එකක් හෝ කිහිපයක් අලලා ලියැවුනු සිංහල බ්ලොග් සටහන් නිසා පැනනැගුණු තත්වය මත අප සංගමයේ කාලිංග ඇතුලත්මුදලි මහතා සහ ඉක්ටා ආයතනයේ වසන්ත දේශප්‍රිය මහතා අතර සුහඳ ලිපි හුවමාරුවක් ද සිදුවිය. සිංහල බ්ලොග්කරුවන් කිසිවිටෙකත් ඉක්ටා ආයතනය සමඟ ප්‍රශ්න ඇතිකරගැනීමටවත්, වෛරබැඳ ගැනීමටවත් මේ නිසා අදහස් නොකළ අතර එසේ විවේචන ඉදිරිපත් කළේ පැහැදිලිවම පෙනෙන වැරදි කිහිපයක් ඉක්ටා ආයතනය මගින් සිතාමතා හෝ නොසිතා සිදුවී තිබූ නිසාය. එවන් ඇතැම් කරුණු ගැන වසන්ත දේශප්‍රිය මහතා විසින් අපට පැහැදිලි කිරීම් ඉදිරිපත් කළ අතර සිදුවී තිබූ ඇතැම් වැරදි ගැන කණගාටුව ද ප්‍රකාශ කරන ලදි. එමෙන්ම ඔහු ලබාදුන් ඇතැම් පිළිතුරු සම්බන්ධයෙන් අපේ නොසතුට හා විරුද්ධත්වයද ප්‍රකාශ විය.*

ඩනිෂ්ක නවීන් විසින් ඔහුගේ අන්තිම බ්ලොග් සටහනේ කියා තිබූ ආකාරයට ඉක්ටා ආයතනය යනු සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් නිර්මාණය සඳහා දායක වුනු ප්‍රජාවේ එක් පාර්ශවයක්පමණි යන්න අපද එකහෙළා ප්‍රකාශ කර සිටිමු. ඒ ෆයර්ෆොක්ස් සිංහලයට පර්වර්තනය කිරීම සඳහා යම්කිසි කාලයක් එම කටයුත්තෙහි පූර්ණකාලීනව යෙදී සිටී ඩනිෂ්ක නවීන් හට මූල්‍යමය වශයෙන් අනුග්‍රහය දක්වමින්ය. රෙඩ්හැට් ආයතනයද ඒ අයුරින්ම ෆයර්ෆොක්ස් සිංහලයට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා ඩනිෂ්ක හට මූල්‍ය අනුග්‍රහය ලබාදීමෙන් මෙම කටයුත්තට දායක වූ තවත් ආයතනයකි. එමෙන්ම සිංහල බ්ලොග්කරුවන්ගේ සංසදයද එහි සාමාජිකයෝද එම කාර්යය සඳහා නන් අයුරින් සහාය දැක්වූහ.

ඉහත ආයතන වල අනුග්‍රහය යටතේ කටයුතු කිරීමට ඩනිෂ්කට ඔවුන් සමඟ ගිවිසුම් වලට එළඹීමට සිදුවී ඇති බවද අපි දනිමු. ගිවිසුම් වල අන්තර්ගත වූ කරුණු පිළිබඳව අපි දැනුවත් නැතත් ඉක්ටා ආයතනයේ වසන්ත මහතා විසින් කාලිංග වෙත එවා තිබූ අවසන් ලිපියේ සඳහන් පරිදි ෆයර්ෆොක්ස් සිංහලයට පරිවර්තනය කිරීම ඩනිෂ්ක ඔවුන් සමඟ ඇතිකරගත් ගිවිසුමේ පරිදි contractual deliverable” (භාරදිය යුතු කටයුත්තක්) බව පැවසේ. ෆයර්ෆොක්ස් සිංහලයට පරිවර්තනය කරන්නේ ඉක්ටා ආයතනයේ පුද්ගලික ප්‍රයෝජනය සඳහා නම් එම ගිවිසුමේ පරිදි ඩනිෂ්ක විසින් කාර්යය නිමකර එය ඉක්ටා ආයතනයට අවශ්‍ය පරිදි භාවිතා කිරීමට දීම හෝ ගිවිසුම් ප්‍රකාරව එහි අයිතිය ඉක්ටා ආයතනයට ලබාදීම පිළිබඳව කිසිඳු ප්‍රශ්නයක් අපට නැත.

නමුත් ඉක්ටා ආයතනයේ ගිවිසුම ප්‍රකාරව ඩනිෂ්ක විසින් ෆයර්ෆොක්ස් සිංහලයට පරිවර්තනය කර භාරදිය යුත්තේ ඉක්ටා ආයතනයට වුවත් එය ඇත්ත වශයෙන්ම භාර දී ඇත්තේ (ඉක්ටා අනුදැනුමද ඇතිව) මෝසිලා ආයතනය වෙතය. එමෙන්ම ඉක්ටා ආයතනයට ගිවිසුමකින් බැඳී සිටී ඩනිෂ්ක ඔහුගේ රාජකාරිය කළේද මෝසිලා ආයතනයේ දැක්ම, මෙහෙවර, අරමුණු, සහ ඉලක්ක (goals) වෙනුවෙන් ඔවුන්ගේ deadlines අනුවය. ඒ අනුව ඩනිෂ්ක විසින් මෝසිලා ෆයර්ෆොක්ස් 3.0 නිකුතුව සමඟ සිංහල අනුවාදයද 2008 ජූනි 17 දින නිකුත් කිරීම සඳහා භාරදුන්නේ මෝසිලා ආයතනය වෙතයි. ඉන්පසු මොසිලා වෙබ් අඩවිය ඔස්සේ ලංකාවේ මෙන්ම ලොව පුරා බොහෝ පිරිසක් ෆයර්ෆොක්ස් හි සිංහල අනුවාදය බාගත කරගන්නා ලද බව අපි දනිමු.

ඒ අනුව පෙනීයන්නේ ඉක්ටා ආයතනය විසින් ඩනිෂ්ක වෙත ඉදිරිපත් කළ ගිවිසුම විවෘත සහ නිදහස් මෘදුකාංග පිළිබඳව කිසිඳු සිතාබැලීමකින් තොරව, කිසිඳු ආකාරයකින් තර්කානුකූල නොවන, පදනම් විරහිත කොන්දේසි සහිත ලියවිල්ලක් බවත්, එම ගිවිසුම සඳහා මෝසිලා ආයතනයට හෝ ඩනිෂ්කට කොන්දේසි ඇතුළත් කිරීමට අවස්ථාවක් නොලැබී ඇති බව හෝ අවස්ථාවක් ලැබුනත් ඔවුන් විසින් කොන්දේසි ඇතුලත් කර නැති බවයි. එය වැඩිදුර නොසිතීම නිසා සිදුවූවක් විය හැකිය. (එවන් කොන්දේසි තිබේදැයි අපි නොදනිමු)

එමෙන්ම ඉක්ටා ආයතනය මෝසිලා ආයතනයේ කිසිඳු ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනයක් (Policy Statement) හදාරා නොමැතිව එම ගිවිසුම් සකස් කර ඇති බවත් පෙනී යයි. මක්නිසාද ඉක්ටා ආයතනයේ ගිවිසුම පරිදි ෆයර්ෆොක්ස් සිංහල සංස්කරණයේ අයිතිය ඉක්ටා ආයතනය සතුබව ප්‍රකාශ කළද, මෝසිලා දේශීයකරණ ව්‍යාපෘති සඳහා වන ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශයේ (Mozilla Trademark Policy for Localization Projects : http://www.mozilla.org/foundation/trademarks/l10n-policy.html ) සඳහන් පරිදි නිල ෆයර්ෆොක්ස් සිංහල සංස්කරණයේ හිමිකාරීත්වය ඇත්තේ එම කාර්යය සිදුකළ කණ්ඩායමේ නායකයාට (නොහොත් හිමිකරුට) බව “The L10n team owner is the module owner for the translation” ලෙස පැහැදිලිව සඳහන් වේ. ඒ අනුව ඉක්ටා ආයතනය හා ඩනිෂ්ක නවීන් අතර කුමන ගිවිසුමක් ඇති වුවද ඊට පෙර සිට තිබූ මෝසිලා ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශයට අනුව ෆයර්ෆොක්ස් සිංහල සංස්කරණයේ හිමිකාරීත්වය ඇත්තේ ඒ සඳහා මූලිකත්වය ගත් කණ්ඩායම් නායකයා වූ ඩනිෂ්ක නවීන් හටය. එයද මෝසිලා වෙබ් අඩවියේ “Browser/toolkit owner - Danishka Navin ” (https://wiki.mozilla.org/L10n:Localization_Teams#Sinhala_.28si.2Csi-LK.29 ) යනුවෙන් පැහැදිලිව දක්වා ඇත.

තවත් අයුරකින් බැලුවත්, ඉක්ටා ආයතනය රාජ්‍ය ආයතනයක් නිසා දැනට අප භාවිතා කරන සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් මෘදුකාංගය නිපදවීම සඳහා පූර්ණකාලීනව කටයුතු කළ පුද්ගලයාට මූල්‍යමය අනුග්‍රහය සපයා ඇත්තේ මහජනතාව විසින්මය. එය හරියට ගමක ප්‍රජාශාලාවක් ගොඩනැගීම සඳහා ග්‍රාම සංවර්ධන සමිතිය මඟින් මේසන්බාස් කෙනෙකුට ‍වේතනයක් ගෙවා අවශ්‍ය ගොඩනැගිල්ල සාදවාගත්තා හා සමාන කටයුත්තකි.

මෙම ඉක්ටා ආයතනය-සිංහල බ්ලොග්කරුවන්-ඩනිෂ්ක යන පාර්ශව අතර ඇතිවී ඇති තත්වයයෙන් තම අරමුණු මුදුන්පත් කරගැනීමට වෙර දරණ තවත් පාර්ශවයක්ද සිටින බව පෙ‍නී යයි. එම කරුණ පැහැදිලි කිරීම සඳහා මෙම ලිපිය ලිවීමට අදහස් කළ අතර පසුබිම පැහැදිලි කිරීමට ඉහත කරුණු ඉදිරිපත් කළෙමු.



සිංහල යුනිකේත සම්බන්ධ ඉතිහාසයය ගැන සලකාබැලීමේදී සිංහල යුනිකේත පිළිබඳව මත දෙකක් දරණ පිරිසක් ලංකාවේ සිටින බව බොහෝ දෙනෙක් දන්නා කරුණකි. ඉක්ටා ආයතනය ප්‍රමුඛ බහුතරයක් සිංහල යුනිකේතවල කිසිඳු අඩුපාඩුවත් නොමැති බවත්, එය ඕනෑම කෙනෙක්ට ඕනෑම පරිගණක පද්ධතියක් තුළ භාවිත කර නිවැරදිව සිංහල ලිවීමට හා කියැවීමට හැකි පරිදි මෙවලම් නිර්මාණය කර ඇති බවත් ප්‍රකාශ කරද්දී, තමන්ගේ පටු වාණිජ පරමාර්ථ මුදුන් පමුණුවාගැනීමට වෙර දරණ එක් පුද්ගලයෙකු සමඟ සිටින ඉතා සුළු පිරිසක් සිංහල යුනිකේත වල අඩුපාඩු ඇතැයි පවසමින් ඒ සඳහා විකල්පයක් තමන් සතුව ඇතැයි මොර දෙති. එය බොහෝ දෙනෙක් දන්නා කරුණකි.

ඩනිෂ්කගේ මූලිකත්වයෙන් සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් එළිදැක්වීමත් සමඟ මෙම සිංහල යුනිකේත විරෝධී කල්ලියට තරු වීසි වී ඇත්තේ සිංහල යුනිකේතය සඳහා ප්‍රායෝගිකව ජාත්‍යන්තර පිළිගැනීමක් සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් නිසා ලැබීම හේතුවෙනි. සිංහල යුනිකේත භාවිතයෙන් නිකුත්වූ ලොව ජනප්‍රියතම මෘදුකාංගය ෆයර්ෆොක්ස් වන බැවින් මෙම සිංහල යුනි‍කේත විරෝධී කල්ලි‍යේ සිංහල යුනිකේත දෝෂ සහිතයියන තර්කය නිරායාසයෙන්ම බිඳී ඇත. එමෙන්ම ඔහුගේ විකල්ප සිංහල යුනිකේත මාලාවේ ඉරණමද ඒ සමඟම තීරණය වී ඇත. එම නිසා එම කල්ලියේ අලුත්ම සතුරන් වී ඇත්තේ ඩනිෂ්ක නවීන්, සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් සහ සිංහල බ්ලොග්කරුවන් ය.

එමෙන්ම සිංහල යුනිකේතවල කිසිඳු අඩුපාඩුවක් නැතැයි කියා කීමටද ඉක්ටා ආයතනය ඇතුළු සිංහල යුනිකේත ප්‍රජාවට ඇති ප්‍රබලම සාධකයද සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් බව අවිවාදයෙන් කිව හැකිය.

ඌරන් කැකුණ තලන විට හබන් කුකුලන්ට මඟුල් කීවා සේ, ඉක්ටා ආයතනය, ඩනිෂ්ක නවීන් සහ සිංහල බ්ලොග්කරුවන් අතර ගැටුමක් ඇතිවී ඇති මේ මොහොතේ සිංහල යුනිකේත විරෝධී කල්ලියට රජ මඟුල් අවස්ථාවකි. එම නිසා එම කල්ලිය විවිධ බ්‍ලොග් අඩවි ඔස්සේ මෙම ඇතිවී ඇති තත්වය හැකි තරම් උණුසුම් කර, අවුල් කර ඉක්ටා ආයතනය සහ සිංහල බ්ලොග්කරුවනුත්, ඩනිෂ්කත් කෙටවීමට උත්සාහ කරන බවක් පෙනේ. මෙම ප්‍රශ්නකාරී තත්වය දුරදිග ගොස් ඉක්ටා ආයතනයත්, සිංහල බ්ලොග්කරුවනුත්, ඩනිෂ්ක නවීනුත් විරසක වුවහොත් ඉන් උපරිම වින්දනයක් ලබන්නේ එම සිංහල යුනිකේත විරෝධී කල්ලියයි. එමෙන්ම එම තත්වය යටතේ සිංහල ෆයර්ෆොක්ස් හි ඉදිරි සංවර්ධන කටයුතුද කඩාකප්පල් වීමට ඉඩ ඇත.

කෙසේ වෙතත් මෙම කරුණ ගැන කිසිඳු තැකීමක්, දුරදිග සිතීමකින් තොරව කටයුතු කළ සහ කරන ඉක්ටා ආයතනයේ ඇතැම් නිලධාරීන්ගේ ක්‍රියාකලාපය නිසා සිංහල යුනිකේත විරෝධී කල්ලියේ අයට ඇති තරම් මඩ බාල්දි ප්‍රමාණයක් රැස්කරගත හැකිවී ඇත. අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජන ගනිමින් ඉක්ටා ආයතනයටත්, ඩනිෂ්ක නවීන්ටත්, සිංහල බ්ලොග්කරුවන්ගේ සංසදයටත්, එහි සාමාජිකයින්ටත් එරෙහිව අසත්‍ය ප්‍රකාශ සහ මඩ ප්‍රහාර ඔවුන් විසින් දියත් කෙරෙමින් පවතී.

ඔවුන් පවසන පරිදි ඉක්ටා ආයතනය විසින් මහජන මුදලින් ඩනිෂ්ක නවීන්ගේ කැනඩා සංචාරය සඳහා මුදල් වියදම් කර නැති බවත්, ඔහු කැනඩාවේ සංචාරයක නිරත වූයේ මෝසිලා ආයතනයේ ආරාධනාවක් මත “‍2008 ෆයර්ෆොක්ස් සමුළුවටසහභාගීවීම සඳහා බවත්, ඒ සඳහා සියලු වියදම් මෝසිලා ආයතනය විසින් දරා ඇති බවත් ෆයර්ෆොක්ස් සිංහල කිරීමේ කටයුතු වලට හවුල් වූ පාර්ශවයක් වශයෙන් අපි අවධාරණයෙන් කියා සිටිමු.

එබැවින් කරුණාකර එම පිරිසගේ අසත්‍ය ප්‍රචාර වලින් නොමඟ නොගොස් ක්‍රියා කරන ලෙසද, එවන් බ්ලොග් අඩවි වලට ගොස් අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමෙන් වලකින ලෙසද සැමගෙන් ඉල්ලා සිටිමු. එමෙන්ම ඉක්ටා ආයතනයට හෝ වෙන යම් පිරිසකට/පුද්ගලයෙකුට පන්න පන්නා පහර දීමේ ප්‍රතිපත්තියක් සිංහල බ්ලොග්කරුවන් අතර නැති බවද කිව යුතුය.

තවද සිංහල බ්ලොග්කරුවන්ගේ සංසදයේ සාමාජිකයින්ගේ බ්ලොග් සටහන් හෝ ප්‍රකාශ ඒ ඒ සාමාජිකයින්ගේ පුද්ගලික අදහස් වන බවද, ඒවා සංසදයේ අදහස් හෝ ප්‍රකාශ ලෙස වටහා නොගන්නා ලෙසද මතක් කර සිටිමු.

එමෙන්ම දුරදිග සිතා කටයුතු කරන මෙන්ද, තම නිලධාරීන්ගේ නොමනා ක්‍රියාකලාපය සොයාබලා වගකීමෙන් කටයුතු කරන ලෙස අවවාද කරන ලෙසද ඉක්ටා ආයතනයේ වගකිවයුතු ඉහල නිලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිමු.


ස්තුතියි.

සිංහල බලොග්කරුවන්ගේ සංසදය

————————————————-


*පසු සටහන්

කාලිංග ඇතුලත්මුදලි සහ වසන්ත දේශප්‍රිය මහතුන් අතර හුවමාරු වූ ලිපි -

http://sinhala.kalingasblog.com/2008/08/20/sinhala-firefox-icta-danishka-naveen/


.

පුරාන පතපොත සංස්කරනය යනු බලාගෙන යතුරු ලිවීමක් නොවේ! : ICTA ආයතනය ජාතක පොතට කර ඇති හදිය (03)

| Comments

මීට පෙර ලිපිය හොඳ සිහියෙන් කියවූ කෙනෙකුට තේරුම් යන්න ඕන දෙයක් තමයි ජාතක පොත වත් වෙන මොනයම්ම පුරාන සාහිත්‍ය පොතක් පතක් වත් ගුවනේ ලඹ දෙමින් පැමින, අන් කිසිවකුගේ මැදිහත් වීමකින් තොර ව ආකාස කුසුමක් සේ අප අතට පතිත නොවූ බව. ඒවා කලක් තිස්සේ ශුද්ධ කෙරෙමින් සංස්කරණය වූ කෘති; විවිධ සංස්කාරකවරුන්ගේ අප්‍රතිහත ධෛර්යයේ ප්‍රතිඵල. ඒත් සමහරු තාම හිතන්නෙ “ජාතක පොත් වහන්සේ අගේට වැඩ ඉන්නවා, ඕන කෙනක් ඒක අරන් ඕන ඕන විදිහට ටයිප් කොරල පල කරගත්තාට කම් කිම්?” කියලයි! ඒක ඕන බයියෙකුට උදේ අවදි වුන ගමන් කරන්න පුලුවන් වැඩක් කියල තමයි හිතාගෙන ඉන්නෙ! ICTA ආයතනය වෙනුවෙන් ක්ශමාලාප කියමින් මේ වාදයට අවතීර්න වන සමහරු ප්‍රශ්නයට තුඩු දුන් වෙබ් අඩෙවිය සකස් කල අයට තියෙන “ටයිප් කිරීමේ හැකියාව” ගැන පාරම් බානවා.

පහත දැක්වෙන උපුටනය මහාචාර්ය සුචරිත ගම්ලත් ලියූ , ඉරුදින පුවත්පතේ 2008 ජූලි මස 27 වැනි දා(ඒ කියන්නේ පසුගිය සතියේ) පල වූ සතිසංචින්තා ලිපියෙන්. ග්‍රන්ථ සංස්කරනය යනු icta ආයතනය සහ එහි ක්ශමාලාපකයින් සිතාගෙන සිටින පරිදි හොරකම් කරගත් දෙයක් යතුරු ලියා දොරට වැඩැම්මවීමට වඩා දුශ්කර, ශාස්ත්‍රීය ව්‍යායාමයක් බවත්, එහි දී ඒ ඒ සංස්කාරකවරයාගේ විනිශ්චය, මැදිහත් වීම තීරනාත්මක සාධකයත් බවත් යලි වතාවක් පැහැදිලි කරගන්න ඉවහල් වේවි කියලා මම කල්පනා කරනවා. අද අප අත පවතින චිරන්තන සිංහල සාහිත්‍ය කෘති සියල්ල ම මෙවැනි දුෂ්කර ප්‍රයත්නයන්ගේ ප්‍රතිඵලයි. ඒවායේ ඒ ඒ සංස්කාරකගේ ශ්‍රමයේ ලකුන ස්ථිරසාර ව පවතිනවාය කියා කියන්නේ ඒ නිසයි.

මේ උපුටනය කියවන්න -

“ධම්පියා අටුවා ගැටපදය” පිළිබද පිළිවෙල කථාව ඉතා රුචි වඩවයි.
රජයේ සිංහල ශබ්ද කෝෂය රචනා කිරීම ආරම්භ වූ කාලයේ ඒ සඳහා පුරාණ සිංහල සාහිත්‍ය ග්‍රන්ථවලින් වචන උපුටාගත යුතු විය.
එහෙත් එහි දී පෙනී ගියේ ඒ ග්‍රන්ථ කාලාන්තරයක් අතින් අතට ලියැවී ඒමේ දී ඒවාට බොහෝ දූෂිත පද ඇතුළු වී ඇති බව යි.
එහෙයින් ඒ ඇතැම් පොත් පළමු ව මනා ලෙස ශුද්ධ කොට පළ කළ යුතු යැයි විද්වත්හු තීරණය කළෝ ය.
සිංහල ශබ්ද කෝෂයේ ප්‍රධාන සංස්කාරක ධුරය දැරූ මහා පණ්ඩිත ශ්‍රීමත් ඩී. බී. ජයතිලකතුමන් “ධම්පියා අටුවා ගැටපදය”, “සිඛවළඳ හා විනිස”, “සද්ධර්මරත්නාවලිය”, හා බුදුගුණ අලංකාරය” යන පොත් මහත් වැරවෑයමින් ශුද්ධ කොට පළ කළේ මේ තීරණයේ ප්‍රතිඵල වසයෙනි.
තවත් පොත් ජයතිලකයන්ගේ ගුරුදේව රත්මලානේ ශ්‍රී ධර්මාරාම මාහිමියන් විසින් ශුද්ධ කොට පළ කොට තිබිණ.
මේ අතර තම තරුණ වියේ දී සිංහල ශබ්ද කෝෂයේ සේවයට බැඳුණු අපගේ සදාදරණීය ගුරුදේව මහාචාර්ය ඩී. ඊ. හෙට්ටිආරච්චිතුමන්ගේ ආශාවත් ප්‍රයත්නයත් “ධම්පියා අටුවා ගැටපදය” නිරවශේෂයෙන් හැදෑරීම කෙරෙහි යොමු විය.
ජයතිලක සංස්කරණය හැදෑරීමේ දී හෙට්ටිආරච්චිතුමන්ට වැදගත් කරුණක් පසක් විය.
ඒ කරුණ නම් “ධම්පියා අටුවා ගැටපදයෙහි” විවිධ භාෂා ප්‍රස්තර පවත්නා බව යි. එනම්, ඊට පෙර යුගයට ද ඉන් පසු යුගවලට ද අයත් භාෂා ප්‍රයෝග ධම්පියා අටුවා ගැටපදයේ රැඳී පවතින බව ය.
එතැන් පටන් ඉතා දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ උදෑසන වත්තල හැඳල සිට මුල් කාලයේ ශබ්ද කෝෂ කාර්යාලයේත් ඊට පසු කොළඹ පැවති ශ්‍රී ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයේත් සේවයට පැමිණෙන හෙට්ටිආරච්චිතුමාණෝ බොහෝ දෙනා නො කරන දෙයක් කළහ.
ඒ දෙය නම් බොරැල්ලේ ගෝතමී විහාරයට ගොස් එහි අධිපති තෙල්වත්තේ අමරවංස පඬි හිමියන් වෙතින් “ධම්පියා අටුවා ගැටපදය” ඉගෙනීම ය.
ඊට පසු එතුමාණෝ “ධම්පියා අටුවා ගැටපදය” තව දුරටත් ශුද්ධ කිරීමේ යෝධ කර්තව්‍යයට අත ගැසූහ. ශ්‍රී ලංකාවේ නොයෙක් දිශාවලින් එහි පුස්කොළ පිටපත් රැස් කරගැනිණ. ඒවායේ ආ පද එකිනෙක සංසන්දනය කෙරිණ. දූෂිත පද බැහැර කෙරිණ. ශුද්ධ පෙළ පෑදිණ. එවිට එය මුද්‍රණයෙන් පළ කෙරිණ.
මේ කටයුත්ත සම්පූර්ණ කිරීමට හෙට්ටිආරච්චිතුමන්ට අවුරුදු හතලිහකට ද වඩා ගත විය.”
- සුචරිත ගම්ලත් - 2008 ජූලි 27, ඉරුදින පුවත්පතේ 19 වැනි පිටේ “සතිසංචින්තා” ලිපියෙන්.

ආපහු ජාතක පොතට එමු.

ICTA ආයතනයේ වෙබ් අඩෙවියට යොදාගෙන තියෙන්නෙ ජාතක පොතේ අලුත් සංස්කරනයක් ද කියන එක පැහැදිලි නැහැ. එයට පදනම් කරගත්තේ කවර පතපොත දැයි සඳහන් කරත් නැහැ. ඒ වෙනුවට (අඳෝමැයි!) එහි ප්‍රතිරූපය අයිතිය නම් කිසියම් පුද්ගලික ආයතනයකට පවරා ගෙන තිබෙනවා! මෙය ජාතක පොත සම්බන්ධයෙන් මෙතෙක් සිංහල භාශා හා සාහිත්‍ය අධ්‍යයන ක්ශේත්‍රයේ සිදු වුනු කටයුතුවලට අසම්බද්ධිත අවජාතක සංස්කරනයක් සේ සැලකීමට එයින් අපට අනුබල ලැබෙනවා. එය යම් කිසි සංස්කරනයකින් සොරාගත්තක් වුවත් එය ද හරි හැටි නිවැරදි ව සොරාගන්න අසමත් වීම නිසාත් සෝදුපත් නොබැලීම නිසාත් කෘතිය වඩවඩාත් “මුල් ස්වරූපයට” සමීප වනවා වෙනුවට විකෘත වී “ජාතක පොතෙන්” දුරස්ථ වී ගොසින්.

ඉතින් මේ කරල තියෙන්නෙ සේවයක් නෙවෙයි ද?


දැන් කෙනෙක් මෙහෙම ප්‍රශ්නයක් අහන්න පුලුවන්(ලිපි අංක 1 ට ලැබුනු ප්‍රතිචාර බලන්න) : ඉතින් දැන් මේ විදිහට හරි මේ පොත අන්තර්ජාලයට ගෙන ඒම සේවයක් නෙමෙයි ද? ඒක ඇයි ඔය විවේචනය කරන අය කරන්නෙ නැත්තෙ? නිකං විවේචනය කරකර ඉන්න එකට වඩා හොඳ නැද්ද මේ විදිහට මේක කරපු එක?

ඒ ගැන දෙන්න තියෙන පිලිතුරු කෙටියි. මගේ පිලිතුර මේ කරලා තියෙන්නෙ සේවයක් නෙමෙයි, හානියක්. සාහිත්‍ය දූශනයක්. ඒ වගේ ම කිසියම් සංස්කාරකවරයකු පරිශ්‍රම දරා නිමැවූ කෘතියක් සොරකම් කොට දූශනය කිරීමක්. ඒ ඇයි කියන එක තමයි මේ තරම් පැහැදිලි කලේ. විවේචකයින් මොනවද කරලා තියෙන්නෙ? : මේ විවේචනය ලියපු මම (වෙනත් විවේචකයින් ගැන කතා කරන්න මම දන්නෙ නැහැ) ඒ වැඩේ මගේ ශක්ති ප්‍රමානයෙන් කරමින් ඉන්නවා, වෙනත් පුරාන පොත්පත් කීපයක් සම්බන්ධයෙන්. පුරාතන පතපොත අන්තර්ජාලයට සංස්කරනය කිරීම් වස් කාලයත් ශ්‍රමයත් ධනයත් කැප කරන කෙනෙක් හැටියට තමයි මම මේ පිලිතුර ලිව්වේ! වීදුරු ගෙවල්වල ඉඳලා ගල් ගහන්න ඉදිරිපත් වුනා නෙමෙයි මම! ඒ ගැන මෙතන නාගසලම් වයන්නත් ගෝසා කරන්නත් තාම කාලය ඇවිත් නැහැ. ඒවා මේ ICTA ජාතක පොත් මගඩිය වගේ එක රැයින් පහල වෙන දේත් නෙමෙයි. නමුත් ජාතක පොත කියන්නෙ මහ දැවැන්ත කෘතියක්. ඒක කරන්න තරම් දැනුමක් මට නැහැ. ඒ ගැන ප්‍රමානවත් පරිදි හදාරපු, දැනුමක් සහිත සහ ප්‍රමානවත් කාලයක් ඒ සඳහා යොදවපු කෙනෙක්/පිරිසක් තමයි ඒ කාර්යයේ නිරත වෙන්න ඕන. අනික විවේචනයක් කරන කෙනා ඒ විවේචනයට ලක් වන වැඩේ ම හරියට කරලා පෙන්වන්න ඕනෑ ය කියලා නියමයක් තියෙනවද? නැහැ නේ? එහෙම නම් කාව්‍ය විචාරකයින් ඊට පෙර කවීන් බවට පත් වෙන්නත් සිනමා විචාරකයින් සිනමාකරුවන් බවට පත් වෙන්නත් වෙනවා. දේශපාලකයින් විවේචනය කරන මාධ්‍යවේදීන් සියල්ලට ම පලමුව හොඳ දේශපාලකයින් වී පෙන්විය යුතුයි!? ඒ දෙක වැඩ දෙකක්. විවේචනයේ දී ඉදිරිපත් කරන කරුනු කාරනා දෙස අවධානය යොමු කිරීම මීට වඩා යහපත්.

ICTA එකේ ජාතක පොත් අඩෙවිය නොකලා නම් හොඳයි කියන එකයි මගේ ස්ථාවරය. මොකද මෙයින් ගත හැකි ප්‍රයෝජන අල්පයි. මේ අඩෙවිය පිලිගත හැකි සංස්කරනයක් නොවන නිසා එය ශාස්ත්‍රීය කටයුත්තක දී, අධ්‍යයනයක දී විමර්ශන මූලාශ්‍රයක් හැටියට පිලිගත හැක්කක් නෙවෙයි. පාසැලක විශ්ව විද්‍යාලයක අධ්‍යයන කටයුතු වල දී මේක දිහා හැරිලා වත් බලන්න පුලුවන් මට්ටමක මේ පෙල ඇත්තේ නැහැ. එය විශ්වසනීය සංස්කරනයක් නෙවෙයි. ඒ වගේ ම එය, ජාතක පොත විශයයෙහි මෙතෙක් අප සතුව පවත්නා සංස්කරන සමූහයටත්, පුස්කොල පොත්වලටත් ඓන්ද්‍රීය සම්බන්ධයක් පෙන්වන්නේ නැහැ. ඒ කියන්නෙ, නැවතත් කියතොත්, මෙයට පදනම් වූ සංස්කරන ක්‍රමවේදය කුමක් ද? මෙය සඳහා පරිශීලනය කල සංස්කරන හෝ මුල් කෘති මොනවා ද? යන්න ගැන පැහැදිලිකමක් නැහැ. මේ පෙල මේ ආකාර ය යි තීන්දු කිරීමට යොදාගත් ක්‍රමවේදය, ඒ කරා පැමිනි මාර්ගය අවිශදයි.

හොඳයි, කල යුතු ව තිබුනේ කුමක් ද?


ක්‍රම දෙකක් තිබුනා. එක්කෝ :

1) ජාතක පොතේ දැනට පවත්නා කිසියම් සංස්කරනයක් අන්තර්ජාලගත කිරීමට අදාල සංස්කාරකවරයාගෙන් හෝ එහි හිමිකම් හා ප්‍රකාශන වගකීම් දරන්නවුන්ගෙන් අවසර ලබා ගැනීම.
ඉන් අනතුරු ව එක්කෝ එකී සංස්කාරකවරයාගේ ම, නැතහොත් වෙනත් එවැනි විශාරදයකුගේ අධික්ශනය යටතේ, එම පෙල සකස් කොට, සූදානම් කොට, සෝදු පත් බලවා ගත හැකි ව තිබුනා. ඒ වගේ ම අධ්‍යයනය කරන්නන්ගේ පහසුව තකා ගැටපද විවරනයක් ද සකසා ගත හැකි ව තිබුනා.

නැතිනම් :

2) අලුතින් අන්තර්ජාලය සඳහා ශෝධිත පෙලක් සංස්කරනය කිරීම් වස් විද්වත් මන්ඩලයකට ඇරැයුම් කිරීම. (මෙහි දී විද්වත් මන්ඩලයක් යන්නෙන් අදහස් වෙන්නේ පරිගනක තාක්ශනඥයින් හෝ ICTA ආයතනය සමග අනුබද්ධ ව්‍යාපාරිකයින් නෙමේ. සංස්කරන ක්‍රමවේද ගැන සූක්ශ්ම අවබෝධයක් ද භාශා, සාහිත්‍යය, සාහිත්‍ය ඉතිහාසය ආදී විශයයන්හි ප්‍රවීනතාවක් ද ඇති විශාරදයින්, ග්‍රන්ථ සංස්කාරකවරුන් තමයි මේ මන්ඩලයට ඇතුලත් වෙන්න ඕන.) ඉන් පසු මේ සංස්කාරක මන්ඩලයට හෝ සංස්කාරකවරයාට මෙතෙක් පවත්නා මුද්‍රිත සංස්කරනත් හැකි නම් පුස්කොල පිටපත් සැලකිය යුතු ප්‍රමානයකුත් තුලනාත්මක ව අධ්‍යයනය කොට නව සංස්කරනයක් සම්පාදනයට අවශ්‍ය කාලය, ධනය හා විවේකය සලසා දීම. මේක අතිගරු ජනාධිපති උතුමානන්ගේ “සංකල්පයක්” නිසා මේ විදිහට කරන්න බැරිකමක් තියෙන්න විදිහක් නැහැ.

මේ දෙකින් එකක් හරි හැටි ඉටු කරගත් පසු වෙබ් ප්‍රමිතීන් හා වෙබ් අඩෙවි සැකසීම පිලිබඳ හැකියාවක් හා ප්‍රාගුන්‍යයක් ඇති ශිල්පීන්ගේ හා වෙබ් නිර්මානකරුවන්ගේ දායකත්වයෙන් සාර්ථක වෙබ් අඩෙවියක් නිමවාගත හැකි ව තිබුනා.

ඒත් සිදු වුනේ මොකක්ද? අපේ සෑම් මේ සඳහා හොඳ උපමාවක් ඉදිරිපත් කලා : “මටනම් මේ කෙරුවාවල් පේන්නේ හරියට කෘෂිකර්ම දේපාර්තුමෙන්තුව ගොවියාට උදව්කීරීම පසකලා, මාතර බත්කඩේ බත් උයන්න ගත්තා වගේ වැඩක්” ඉන් පසු ජනාධිපතිවරයාගේ පටන් රට ම රවටා මහා ගෝසාවක් නඟා මේ ව්‍යාජ කෘතිය දොරට වැඩැම්මුවා. මගේ විවේචනය මේ ආකාරයෙන් එල්ල වීමට හේතුව ඒකයි.

සමාප්තයි

මීට අදාල අනිත් ලිපි
ICTA ආයතනය ජාතක පොතට කර ඇති හදිය (02)
ICTA ආයතනය ජාතක පොතට කර ඇති හදිය (01)

ICTA ආයතනය ජාතක පොතට කර ඇති හදිය (02)

| Comments

මේ ලිපියේ පලමු වැනි කොටසින් මම පෙන්නුම් කලා ICTA ආයතනය ඉදිරිපත් කල ජාතක පොත් අඩෙවියේ තාක්ශනික දුබලතා කිහිපයක්. වෙබ් ප්‍රමිතීන් පැත්තෙන් තමයි ඒ කතා කලේ. දැන් කතා කරන්න අදහස් කරන්නේ පොතක් හැටියට ජාතක පොතට මෙහි දී සිදු කර ඇති දෙය ගැන. මේ කියන්න යන පැත්ත ගැන දැනට අන්තර්ජාලයේ සිංහලෙන් වැඩ කරන බොහෝ දෙනෙකුට ඒ තරම් අවබෝධයක් නැති බවයි මට පෙනුනෙ. මම කලින් කොටසේ කරුනු අංක 1) හැටියට මෙහෙම කිව්වා :


“1) මේ වැඩේ ග්‍රන්ථ සංස්කරන ක්‍රමවේද නොතකා කල අඳබාල වැඩක්. ශාස්ත්‍ර මංකොල්ලයක්. බැරෑරුම් භාශා ශාස්ත්‍ර කටයුතුවලදී මේ අඩෙවිය අදාල කරගන්න බැහැ. මේකෙන් හරි හමන් ශාස්ත්‍රඥයෙක් කිසිම දෙයක් උපුටාගන්නෙත් නැහැ. මහජනතාව රවට්ටන්න නං හොඳයි මේ වගේ වැඩ. මොවුන් එය රටේ නායකයා රැවටීමෙන් ම අරඹා තිබෙන බවයි මට පේන්නේ.”


දැන් ඒක පැහැදිලි කිරීම මගේ යුතුකම.


මේ කතා කරන වෙබ් අඩෙවියේ ඉදිරිපත් කල ජාතක පොත කාගේ සංස්කරනයක් ද එහි වගකීම කාගේ ද කියලා දක්වලා නැහැ. අපට අනුමාන කරන්න පුලුවන් දේ තමයි මේක වෙලඳපොලෙන් මිල දී ගත් කිසියම් පොතක් බලාගෙන යතුරු ලියා පල කල එකක් බවයි. එහෙමත් නැත්නම් වඩාත් අනුග්‍රහශීලී අනුමානයක් කරන්න පුලුවන් මේ පිරිස තමන් ම සොයාගත් පුස්කොල පිටපත් සංඛ්‍යාවක් කෙලින් ම යතුරු ලියා ගත්ත බවට :D

දෙකෙන් කෝක කලත් මේ සම්බන්ධ සංස්කරනයක් සිදු වී නැති බව පැහැදිලියි. ඒ විතරක් නෙමෙයි, මෙහි අක්ශර වින්‍යාස දෝශ බහුලයි. පාපිලි ඉස්පිලි හැලිලා. ණ න ළ ල අකුරු කලවං වෙලා. කෘතිය දූශනය වෙලා. සෝදු පත් බැලූ වගත් පේන්නත් නැහැ. මේ අය හිතලා තියෙන්නෙ කඩෙන් ජාතක පොත අරන් තමුන් යතුරු ලියා පල කලාම “ඒකත් වැඩක්” බවයි! එපමනක් නොවෙයි ලොවටම අඬබෙර ගසා රාජ්‍ය නායකයාවත් රවටා නාගසලමුත් වයා මේ අඩෙවිය ජනපතිවරයා ලවා “නිකුත්” කිරීමේ ගෝසාව ද නඟා තියෙනවා.

දැන් මේ විදිහට කරුනු කියද්දී ඇතැම් කෙනෙකුට ප්‍රශ්න කීපයක් මතු වෙන්න පුලුවන්. ඒවා විසඳීම සඳහා පුරාන පතපොත සංස්කරනය ගැන මම කලින් ලියපු සටහනක් මෙතනට එකතු කරන්න කල්පනා කලා. මේක අපේ මිත්‍ර ශ්‍රීශානුට පුද්ගලික ව යවන්න ලියූ එකක්. නමුත් කවුරුත් කියෙව්වාට වරදක් නැහැ. අපි එදා කතා කලේ ජාතක පොත ගැන නෙමෙයි. වෙනත් පොත් කීපයක් ගැනත් සැළලිහිණි සන්දේශය ගැනත්. නමුත් ඒ කාරනා ජාතක පොතටත් වෙනත් පුරාන සම්භාව්‍ය සිංහල සාහිත්‍ය පතපොතටත් අදාල යි.

දීර්ඝ විස්තරයක් තමයි. ඒත් මේවා තේරුම් කරන්න කෙටි ක්‍රම නැහැ. මෙතැන් සිට අද සටහනේ අවසානය දක්වා ඇත්තේ ඒ ලිපියයි :

පුරාන පතපොත සංස්කරනය, මුද්‍රනය සහ අන්තර්ජාලයෙහි ප්‍රකාශනය සම්බන්ධ ගැටලු කිහිපයක්

(ප්‍රතිරූපන අයිතිය, වගකීම්, සංස්කාරකවරුන්ගේ තත්වය සහ “මුල්” කෘතිය ගැන)

2008 ජූනි 20 වැනි දා උදෑසන අපේ හිතවත් බ්ලොග්කරු ශ්‍රීශානු ඉතා වැදගත් වූත් ඉතා රුචිකර කතාබහකට තුඩු දෙන්නා වූත් ප්‍රශ්න කීපයක් ඉස්මතු කලා. ප්‍රශ්නය මතු වුනේ පැරනි පත පොත අන්තර්ජාලය ඔස්සේ ඉදිරිපත් කිරීම සම්බන්ධ කතාබහක් අතර මැද දී. එදින ම කෙටියෙන් ඒ ගැන ප්‍රතිචාරයක් ලිව්වත් දීර්ඝව විස්තර කල යුතු දේවල් කෙටියෙන් ලිවීමෙන් අවුල් ජාල හා ජංජාල හටගත හැකියි :) ඒ නිසා මේ සටහන් ලියැවෙන්නේ ඒ කාරනය පිලිබඳ පැති කීපයකින් ශක්ති ප්‍රමානයෙන් පැහැදිලි කරන්නයි.

මේ ගැන උනන්දුවක් දක්වන කාටත් මේ සාකච්ඡාව ප්‍රයෝජනවත් වේවි කියලා හිතනවා.

0.5

ශ්‍රීශානු මතු කල ප්‍රශ්න ටික මෙහෙමයි -


යම් පැරණි පොතක (මෙහිදී සැළලිහිණි සංදේශය), මෑතකාලයේ පිටවූ සංස්කරණයන්එකිනෙකට වෙනස්ද? එසේ නම් ඒ ඇයි? එසේ, නව පොත (සංස්කරණය) ලියන්නාට එසේ තමා කැමති අයුරකින් මුල් පොත වෙනස් කිරීමට අයිතියක් තිබේද? අයිතියක් තිබුනත් එසේ කරන්නේ ඇයි? අප පොත්හලකට ගොස් සැළලිහිණි සංදේශයක් මිළට ගතහොත් එහි ඇත්තේ මුල් කතුවරයා ලියූ පද එලෙසින්ම නොවේද? සංස්කරණ දෙකක් මිළට ගතහොත් එවා එකිනෙකට වෙනස් වේද?

මුල් පොත කෙසේදැයි දැනගැනීමට හැකියාවක් නැද්ද? එය ඇත්තේ කොහේද?


අමතර ප්‍රශ්නයක්: මුල් කතුවරයා විසින්ම එහි පිටපත් එකකට වැඩි ගණනක් නිකුත් කර තිබේද?


බොහොම කෙටියෙන් වුවත්, පැහැදිලිව පිළිතුරක් දෙන්නේ නම්, බොහොම පිං!”


1.0

අද අප පොත් හලකට ගිය විට ගන්න ලැබෙන්නේ විවිධ සංස්කාරකවරුන් විසින් සම්පාදනය කෙරුනු සංස්කරන. ඒවා ඇතැම් තැන්වල එකිනෙකට වෙනස්. එහෙම වෙන්නේ ඇයි?” “මේ එක එක්කෙනා මේ පැරනි පොත් හිතුමතේට වෙනස් කරලද?” “මේකේ තේරුම මොකක්ද?”


මේ පුරාන පත පොත ලියැවුනු යුගවල ලිවීම සහ ප්‍රකාශනය කියන දෙයින් අදහස් වුනේ වෙනත් ම දෙයක්. අද අපි අදහස් කරන දේ නෙමේ. මුද්‍රන ශිල්පය තිබුනේ නෑ, විද්‍යුත් ක්‍රම මගින් සර්වසම පිටපත් නිකුත් කරන ක්‍රමයක් තිබුනෙත් නැහැ. බෙදාහැරීමේ ක්‍රම තිබුනෙත් නැහැ. මිල දී ගැනීමක් තිබුනෙත් නැහැ. අපේ රටේ නම් තිබුනු ප්‍රධානම ක්‍රමය පුස්කොල පොත්. වැඩි දෙනා පොත් “පරිශීලනය” කලේ තවත් කෙනෙක් ඒවා හඬ නඟා කියවන හෝ ගයන විට ශ්‍රවනය කිරීම මගින්. පිටපත් සංඛ්‍යාව අල්පයි.


සැළලිහිණි සන්දේශය ඇසුරින් උදාහරනයක් දුන්නොත් අපට මෙන්න මේවා අනුමාන කරන්න පුලුවන් -


රාහුල හාමුදුරුවෝ මුලින් ම ලියා පරිසමාප්ත කල පිටපත තියෙන්න ඇති.(හැබැයි නොතිබුනා වෙන්නත් ඉඩ තියෙනවා. පසු කාලයක වෙන කෙනෙක් ඒක සම්පූර්න නොකලාය කියලා 100%ක් ඒත්තු ගැනීමෙන් කියන්න බැහැ.) ඊට පස්සේ විජයබා පිරුවනේ දී හෝ උන්නාන්සේ වැඩ වාසය කල වෙනත් තැනක දී තවත් පිටපත් පුස්කොල මත රචනා කරන්න ඇති. බොහෝ විට රාහුල හිමියන්ගේ ශිශ්‍ය භික්ශූන් වහන්සේලා මෙහි නිරත වුනා වෙන්න පුලුවන්. ඒත් තියෙන්නෙ අතේ ඇඟිලි ගානටත් අඩු පිටපත් සංඛ්‍යාවක් වෙන්න හොඳටම ඉඩ තියෙනවා. ඒ වගේ ම මෙහෙම දේකුත් වෙනවා. විවිධ පලාත්වල ඉන්න වියතුන්ට හාමුරුදුවරුන්ට පඬිවරුන්ට මෙහෙම පොතක් තියෙන වග ආරංචි වුනාම ඒ අය තමුන්ගෙ ගෝලයන් පිටත් කරලා අරිනවා අන්න රාහුල හාමුදුරුවො පොතක් ලියලා උඹත් ගිහින් පිටපතක් අරන් වරෙන් කියල. ඉතින් මේ අය දුරු කතර ගෙවාගෙන (අද වගේ බස් එකේ කෝච්ච්යේ යන්න යැ) ගිහින් දින ගානක් නැවතිලා ඉඳලා අතින් පිටපත් කරගෙන එනවා. සමහර වෙලාවක කතුවරයා සිය කෘතියේ පිටපතක් තමුන්ගේ ගෞරවයට පාත්‍ර වී උන් වෙනත් පඬිවරුන්ට, රාජරාජ මහාමාත්‍යාදීන්ට යැව්වා වෙන්නත් පුලුවන්. නමුත් ඒ සියල්ල අතින් පිටපත් කල ඒවා. කාලයක් ගත වෙද්දී සමහර පිටු විනාශ වෙනවා, ඒවා අයිති අය මතකයෙන් හෝ හැකි පරිදි අලුතින් ලියා ඒ අඩුව පුරවනවා වෙන්න පුලුවන්. මම මේ කියූ සියල්ල අනුමාන. ඉන් පසු සැළලිහිණි සන්දේශයට ලියැවුනු සන්නයක් තියෙනවා. මේකට අද අපි කියන්නේ සැළලිහිණි සන්දේශ පුරාතන සන්නය කියලයි. එය සැළලිහිණි සන්දේශය තේරුම් ගැනීමට උපකාර වනු පිනිස, කවිවල අදහස් වෙනත් පද වලින් පැහැදිලි කරමින් ලියූවක්. නමුත් අද කාලේ නම් සන්නයට වඩා මුල් පොත ලියූ බස සරලයි වගේ පේනවා. මොකද අද ව්‍යවහාර භාශාවට වඩා සමීප සන්දේශයේ කවි බස නිසා. මේ සන්නයත් සැළලිහිණිය ලියවුනු අලුත ම සම්පාදනය වුනාය කියලා අනුමාන කරන්න පුලුවන්.


ඉතින් මුද්‍රනය සඳහා පුරාන පත පොත(ජාතක පොත, සැළලිහිණිය ආදී….) සංස්කරනය කරන්න ඉදිරිපත් වුන මුල් කාලීන පඬිවරුන්ට (විශේශයෙන් එක දහස් අටසිය ගනන්වල) තිබුනේ විවිධ තැන්වලින් හොයාගත් පුස්කොල පොත් කීපයක් විතරයි. ඒවායේ එකිනෙකට වෙනස් යෙදුම් තිබෙන ස්ථාන හමු වෙන එක සාමාන්‍ය දෙයක්. ඇතැම් විට පිටු පිටින් අඩුයි, කවි පිටින් අඩුයි. එහෙමත් නැත්නම් එක පිටපතක තියෙන වචනයක් තවත් පිටපතක නැහැ. ඒ වෙනුවට තියෙන්නේ වෙනත් පදයක්. මෙන්න මේ වගේ.


ඇයි ඒ?


හේතු ගොඩයි. අර පිටපත් හදද්දී වුනු අත්වැරදි. පිටපත් කරපු අය සමහර වෙලාවට හරි කියලා හිතලා යොදන පද. පස්සේ කාලෙක ඇතැම් විට මතකයෙන් නිපදවපු පිටපත් වල තියෙන්න පුලුවන් වෙනස්කම්. පිටපත් විනාශමුඛයට පත් වෙද්දී වෙනත් අය විසින් ඇමුනූ පිටු. මේ ආදී විවිධ සාධක නිසා අපට හමු වෙන පිටපත් වෙනස් වෙලා එහෙමත් නැත්නම් “දූෂිත” වෙලා තියෙන්න පුලුවන්.


සංස්කාරක කරන්නේ මොකක්ද?


ඉතින් සංස්කාරක මුහුන දෙන අභියෝගය තමයි අදාල යුගයේ සාහිත්‍යය අධ්‍යයනය කිරීම, අදාල ලේඛකයා ගැන දන්නවා නම් ඔහුගේ වෙනත් කෘති සේ සැලකෙන ඒවා අධ්‍යයනය කිරීම ඒ වගේම දැනට තිබෙන පිටපත් තුලනය කිරීම සහ තවත් බොහෝ වැඩ. එතකොට හැකියාව ලැබෙනවා මේ දුරවබෝධ තැන් වල දී මොන විකල්පය තෝරාගන්න ද කියලා. මේක අනුමාන කිරීමක්. සමහරු පිටපත් වැඩි ගනනක තියෙන දේ හරි දේ හැටියට ගන්නවා. සමහරු වෙනත් සාධක මත, ඒ කියන්නේ අදාල ලේඛකයාගේ වෙනත් පොත්, භාශා ශෛලිය, වියරනය වැනි වෙනත් සාධක සලකා තීන්දු ගන්නවා. අවසානයේ දී නිගමනය කරනවා රාහුල හාමුදුරුවෝ (හෝ අදාල ලේඛකයා) යොදාගන්න ඇත්තේ මෙන්න මේ පදය බව. ඒක තීරනය කරන්නේ සංස්කාරක. ඉතින් මුල් කාලීන සංස්කරන මත පදනම් ව අද දක්වා පැවත එන විවිධ ධාරා කීපයක් තියෙනවා. ඒවා එකිනෙකට වෙනස්. මම දැන් උදාහරන කීපයක් දෙන්නම් සැළලිහිණියේ විවිධ සංස්කරන ඇසුරින්.


දැනට කෙටියෙන් කිව්වොත් අප අතට පොත් හලේ දී පත් වෙන්නේ මේ පරිශ්‍රමය දරා සුද්ද කොටගොඩ දැමූ විවිධ අයගේ සංස්කරන. ඒවායේ ඇතැම් වෙනස්කම් පවතිනවා. පුස්කොල පොත් සොයාගෙන ඒවා ශෝධනය කොට අද පවතින තත්වයට ගෙන ආ පුරෝගාමීන්ගේ ශ්‍රමය නොවන්න අද අපට ලේසියෙන් මෙහෙම ඒ පොත් මිල දී ගන්න තියා ඒවා මොන වගේද ඒවා ලිව්වේ කවුද කියන එක වත් නිශ්චිත ව කියන්න අමාරු යි. ඒ කියන්නේ සංස්කාරකවරයා අප සියලු දෙනා වෙනුවෙන් තීරන ගැනීම භාර අරගෙන අපට පෙන්වා දෙනවා රාහුල හිමියන් ලියන්න ඇත්තේ මෙන්න මේ විදිහේ කෘතියක් ය කියලා.


එතකොට සංස්කාරකවරුන්ට අයිතියක් තියෙනවාද කියන ප්‍රශ්නය වෙනුවට සංස්කාරකවරුන්ට සිද්ධ වෙන්නේ මේ දේ කිරීමට බව අපට තේරුම්ගන්න පුලුවන්. සංස්කාරකවරුන්ගේ පිහිටෙන් අපි ඒ “මුල්” කෘතියට සමීප වෙනවා දිනෙන් දින වැඩි වැඩියෙන් නිවැරදිව.


2.0


කල් ගත වෙද්දී මේ නොඑකඟතා අඩු වී යනවා. උදාහරනයක් හැටියට මුල් අවධියේ තිබුනු ප්‍රධාන වාදයක් වුනේ සැළලිහිණි සන්දේශයේ කර්තෘ නන්තූරුතුනයා කියන ඇමතිවරයා ද නැත්නම් රාහුල හාමුදුරුවන් ද යන්නයි. දැන් ඒ වාදයේ යෙදෙන එක අනවශ්‍ය දෙයක් බවට පත් වෙලා මොකද රාහුල හාමුදුරුවන්ගේ භාශා ව්‍යවහාරය, වෙනත් පත පොත වගේම එම යුගයේ සාහිත්‍යය පිලිබඳ වත් වඩා හොදින් තහවුරු කෙරුනු තොරතුරු සහිතව අද වන විට මේ කෘති වෙතට පිවිසෙන්න පුලුවන්කම ලැබී තිබෙන නිසා.


සැළලිහිණි සන්දේශයේ දස වන පද්‍යය හැටියට අප දන්නා “දුවන බඳ කිකිණි හය කුර පහර නද…” යන කවිය ඇතැම් මුල්පිටපත්වල දක්නට නැති නිසා කුමාරතුංග මුනිදාස මහතා වැනි සමහර සංස්කාරකවරු එය රාහුල හිමියන්ගේ නිර්මානයක් නොවන බව සලකා ඉවත් කිරීමට තීරනය කලා. නමුත් තවත් ඇතැම් සංස්කාරකවරු රචනා ශෛලිය, මාධුර්යය අතින් එය සන්දේශයේ එන සෙසු කවිවලටත් රාහුල හිමියන්ගේ ශෛලියටත් සමාන නිසා සිය සංස්කරනයන්ට ඇතුලත් කරගෙන තිබෙනවා.


සැළලිහිණි සන්දේශයේ පුරාන සන්නයේ අග යොදා ඇති කවි තුන පසු කලෙක එකතු කරන ලද්දක් බව පෙනී යනවා. සැළලිහිණි සන්දේශයේ ප්‍රකාශිත අරමුන වන උලකුඩය දේවියට පුත්රුවනක් ලබාගැනීමේ කාර්යය ඉටු වූ පසු ඒ ඉටු වූ දින වකවානු ද සහිත ව එම පද්‍ය තුන ලියා ඇති හෙයිනුයි ඒ. එසේ ම ඇතැමුන් අදහස් කරන්නේ මෙය රාහුල හිමියන් නොව වෙනත් කවියකු විසින් පුරාන සන්නය සම්පාදනය කරන දිනවල නිර්මානය කරන්නට ඇති කවි තුනක් බවයි. එහෙත් ශෛලිය අතින්, උපයුක්ත පදමාලාව අතින් එය ද රාහුල හිමියන්ගේ කවීත්වය ම පිලිබිඹු කරනවා. ඒ නිසා සමහර සංස්කාරකවරු එය ද සහිත ව කවි 111ක් සැළලිහිණි සන්දේශයේ සම්පූර්න කෘතිය හැටියට සලකනවා.


කෙසේ වෙතත් මීට වඩා බැරෑරුම් හේතු නිසා සංස්කරනවල විවිධතා හටගන්නවා. අදටත් අපට තිබෙන අනර්ඝතම සංස්කරනවලින් එකක් තමයි පසුගිය සියවසේ මුල ප්‍රකාශයට පත් වුනු රත්මලානේ ධර්මකීර්ති ශ්‍රී ධර්මාරාම හිමියන්ගේ සැළලිහිණි සන්දේශය සහ එහි පුරාතන සන්නය නමැති කෘතිය. මේ සම්බන්ධ ඉතා රසවත් සිද්ධියක් තිබෙනවා. ධර්මාරාම හිමියන් ජීවත් ව සිටිය දී පල කෙරුනු එහි මුල් සංස්කරනයේ 7 වෙනි පද්‍යය දැක්වෙන්නේ මෙහෙම -

මෙහෙම -

“පොහොසද්දන ඇති තුනුරුවනැබැති පෙමා
මුලුවද්දන සුර පුර පිරි සිරින්හැමා
ජයවද්දන කරණෙන් සුසැදු තමනමා
ජයවද්දන පුරවර දනු මිතුරුතුමා”

නමුත් උන්වහන්සේගේ අභාවයෙන් පසු 1938 වසරේ එම කෘතිය යලි පල කරන්න සූදානම් වූ දිනවල ධර්මකීර්ති හිමියන්ගේ ශිශ්‍ය රත්නයක් වූ කිරිවත්තුඩුවේ ශ්‍රී ප්‍රඥාසාර හිමිපානන් වැදගත් තීරන කිහිපයක් ගත්තා. එයින් එකක් උන්වහන්සේගේ ම වචනවලින් මෙහෙමයි -

“… මේ සඳහා ව්‍යාපෘත වූ අපට ශ්‍රී ධර්මාරාම නායක මාහිමියන් වහන්සේ විසින් නිතර භාවිතය කළ තමන් වහන්සේගේ අත්පොතෙහි පසු පසු අවස්ථාවන්හි යළිත් සකස් කොට ලියූ වැදගත් ශුද්ධි කිහිපයක් ම දක්නට ලැබිණ. එය අපගේ මෙම සංස්කරණයට ඇතුළත් කරන්නට ලැබීම භාග්‍යයෙකි. එය ස්වභාෂාභ්‍යුදයට කැමති සුධීන්ගේ සන්තුෂ්ටියට හේතු වේ යයි සිතමු. එසේ සකස් කළ එක පද්‍යයක් මෙහි පහත දැක්වේ. එනම් මේතාක් ප්‍රසිද්ධ වූ හැම සංස්කරණයක ම අනුචිත ව යෙදී තුබූ 7 වෙනි පද්‍යය යි.


පොහොසද්දන ඇති තුනුරුවන බැතිපෙම
මුලුවද්දන සුරපුර පිරි සිරින්හැම
ජයවද්දන කරණෙන් සුසැදු තමනම
ජයවද්දන පුරවර දනු මිතුරුතුම”

(කිරිවත්තුඩුවේ ශ්‍රී ප්‍රඥාසාර හිමි - 1938 ලියූ ප්‍රස්තාවනාවෙන්, ii පිටුව)


එතැන් පටන් බිහි වූ වෙනත් සංස්කරන ඇතැමක ද මෙසේ “බැති පෙමා” වෙනුවට “බැති පෙම” ආදී වසයෙන් යොදන්න පසුකාලීන සකසුවන් ද යොමු වුනා. නමුත් හැමෝ ම නෙමෙයි.


තවත් වෙනස්කම් පෙනෙන තැනක් තමයි සැළලිහිණි සන්දේශයේ 72 වැනි කවිය. ඇතැම් සංස්කරනයක එය දැක්වෙන්නේ

පිරිසිඳ නොදත හැකි මෙ වැඳුම් පින් පඬුරු…” ආදී වසයෙන් [ජී. එස්. බී සේනානායක]

එහෙත් තවත් තැන්වල

පිරිසිඳ නොහැකි මෙවැඳුම් පුද පින් පඬුරු …” යනුවෙන් දැක්වෙනවා.

[ධර්මාරාම, ගම්ලත්, බන්දුසේන ගුණසේකර]


මම මේ දැක්වූවේ දැන් මගේ අතට හසුවූ සංස්කරන කීපයකින් ගත් උදාහරන කීපයක් පමනයි.


අපේ සංස්කරනය සම්පූර්න වෙද්දී වෙනත් සංස්කරනවල එන වෙනස් යෙදුම් ගැනත් නිසියාකාරව අදාල තැන්වල පාද සටහන් ඇතුලත් කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා. උසස් සංස්කරනයක දී නම්, පවත්නා වෙනස් සංස්කරන හා තම සංස්කරනය අතර පවතින වෙනස්කම් ද පාද සටහන් හෝ අධෝලිපි ලෙස ඇතුලත් කර තිබෙනු දැකිය හැකියි. එවිට එක පිටපතක් අතැතිව සිටින විද්‍යාර්ථියකුට වුනත් වෙනත් සංස්කරනවල අදාල තන්හි යොදා තිබෙන පදය ගැනත් අදහසක් ලබාගන්න පුලුවන්. හොරට හෝ ලිහිලට කොපි නිපදවන අය, බලාගෙන යතුරු ලියන අය, මේවා ගැනත් ඒ තරම් හිතන්නේ නැහැ. හිතෙන්න තරම් අධ්‍යයනයක යෙදෙන්නෙත් නැහැ.


තවත් ප්‍රශ්නයක් තමයි සංස්කාරකවරුන්ගේ නොසැලකිල්ල! එනිසා හටගන්නා මුද්‍රන දෝශ ආදිය නිසාත් ඇතැම් සංස්කරන දූශිත වෙනවා. මට ඉතාම අප්‍රියජනක මට්ටමින් දැකගන්න ලැබුනේ 1998 වසරේ දී උසස් පෙල සිසුන් සඳහා නිකුත් කෙරුනු සැළලිහිණි සන්දේශ සංස්කරනයේ තිබුනු එවැනි උනතා යි. එය අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුවේ වියදමින්, සිංහල මහැදුරු මඬුල්ලක සහභාගීත්වයෙන් කෙරුනක්. එහෙත් එහි පලමු පද්‍යයේ සිට ම දෝශ පවතිනවා. අදත් එම සංස්කරනය ඇතැම් පලාත්වල පොත් හල්වල තිබෙනවා. ඔන්න අපේ අනාගත පරම්පරාවට මහජන මුදලින් මේ සාහිත මිනි රුවන අඳුන්වා දුන් සැටි!


ඉතින් ඔයාකාරයෙන් විවිධ පැතිවලින් සංස්කාරකවරුන්ගේ භූමිකාව පැහැදිලි කරන්න පුලුවන්. මුල් පුස්කොල පොත මේකයි කියලා අපට අද කියන්න පුලුවන්කමක් නැහැ. ඒවගේම මුල් ස්වරූපය නියත වසයෙන් ම මෙහෙමයි කියන්නත් අමාරුයි. ආසන්න වසයෙන් කෙරෙන අනුමානයකින් වඩාත් “සැබෑ-හුරු” සංස්කරනයක් සැකසීම තමයි මේ පත පොත සංස්කරනයේ දී සිදු වන්නේ. ඉතින් අපි පොත්හලේ දී මිල දී ගන්නා කවර සංස්කරනයක් හෝ වේවා එහි මුල් සංස්කාරකවරුන්ගේ ශ්‍රමය ගැබ් ව තියෙනවා. එම කෘතිය මතු කරගෙන සමාජය සතු කලේ ඔවුන්. අපේ රටේ දැන් පුරුද්දට ගිහින් තියෙන දෙයක් තමයි ටියුශන් පන්තිවල හා වෙනත් බොහෝ තැන්වල වගේ වගක් නැතුව සැළලිහිණි සන්දේශයේත් වෙනත් මෙවැනි පොත්වලත් ටයිප් කරපු පිටපත් රෝනියෝ කොට බාල ලාබ ආකාරයට විකිනීම. ඒවායේ දී උපුටාගත්තේ කවර සංස්කරනයෙන් ද කියලා කියන්නෙත් නැහැ. නමුත් සැළලිහිණිය හුරුපුරුදු කෙනෙකුට නම් බොහෝ විට එක වරම අඳුනාගන්න පුලුවන් මේ විකුනන්නේ අහවල් සංස්කරනයේ කොපියක් වග. එහෙමත් නැතිනම් හිතුමතේට කලවමේ කොපි කරලා තියෙන වගත් හඳුනාගන්න පුලුවන්. ඒවා උසස් සංස්කරන හැටියට පිලිගැනෙන්නේ නැහැ. කවුරුවත් ඒවා වැදගත් ලිපි හා පොත්පත් ලියද්දී එන උපුටාගැනීමේ අවස්ථාවල හෝ ශාස්ත්‍රීය කටයුතුවලදී සඳහන් කරන්නේ වත් නැහැ.


2.5

දැන් අපි අන්තර්ජාලයට මේවා එක් කිරීම ගැනත් පොඩ්ඩක් බලමු. දැන් දැන් පෙනෙන පරිදි ඇතැම් අය (විශේශයෙන් පරිගනක ක්ශේත්‍රයේ අය) අනවබෝධය නිසා අර ටියුශන් පන්තිවල ක්‍රමයට ටයිප් කර යුනිකේතයට පෙරලූ නොබැරෑරුම් වැඩ කිරීම වැදගත් වැඩක් හැටියට සලකන බව පෙනී යනවා. නමුත් එවැන්නකින් මේ භාශා සාහිත්‍ය ක්ශේත්‍රයට එතරම් පලක් නොවන බව ඔවුන්ට නොතේරෙන්නේ ඔවුන් මේ දේවල් අධ්‍යයනය කර නැති නිසයි. ඔවුන් මේවා කරන්නේ විවේක ලැබුනු විට. ආසාවට. අධ්‍යයනයකින් තොර ව. ඒවා යතුරු ලිවීම් මිස සංස්කරන නොවෙයි. වෘත්තීය ව පූර්නකාලීනව භාශා සාහිත්‍ය ක්ශේත්‍රයෙහි නියුක්ත වන්නන් සංස්කරනයකින් ගන්නා ප්‍රයෝජන, භාශා සාහිත්‍ය අධ්‍යයනයේ නිරත අය එවැන්නකින් ගන්නා ප්‍රයෝජන කවරේද යන්න නොතකා අපට පොතක් පල කරන්න අමාරුයි.


පොතක් කවර මාධ්‍යයක් සඳහා හෝ සංස්කරනය කිරීම මෙතෙක් පැවත ආ භාශා ශාස්ත්‍ර කටයුතුවල අඛන්ඩතාවක් හැටියට සහ එම ක්ශේත්‍රවල කොටසක් හැටියට ඉටු කිරීම ගුනාත්මක යි. එහෙම නැතුව හුදෙක් ගුනාත්මක නොවන ආකාරයෙන් යතුරු ලියා පල කිරීම කුඩා මට්ටමේ වැඩකට ප්‍රයෝජනවත් වෙන්න පුලුවන්. ඒ කියන්නේ එවැන්නක් කල බවට ලැබෙන විනෝදය හා ආධුනික වෙබ් කටයුත්තක් හැටියට හොදයි. නමුත් ශාස්ත්‍රීය කටයුත්තක දී එවැන්නක් කෙනෙකුට උපුටා දැක්විය හැකි බැරෑරුම් මූලාශ්‍රයක් හැටියට සලකන්නේ නැහැ. එවැනි පිටුවකට ලින්ක් කිරීම වත්, පොතක ලිපියක දී එවැනි වෙබ් පිටුවකින් උපුටා ගැනීම වත් සිදු වෙන්නේ නැහැ. සරලව කියතොත් එවැන්නක් භාශා හා සාහිත්‍ය ක්ශේත්‍රයට බැරෑරුම් ව සම්බන්ධ වුනු කෘතියක් වෙන්නේ නැහැ. එම ක්ශේත්‍රවල නියුක්ත සාහිත්‍යලෝලීන්ට හා විද්‍යාර්ථීන්ට ප්‍රයෝජන ගත හැකි සංස්කරන නිකුත් කිරීම අපේ අභිලාශය විය යුතු යි. අන්තර්ජාලයේ හෝ වෙන මොනම තැනක පල කලත් එම ප්‍රකාශනය, එම ප්‍රකාශනය අදාල වන්නා වූ ක්ශේත්‍රයෙහි වැඩකටයුතු සඳහා ප්‍රයෝජනයට ගත නොහැකි නම් එහි පලදායකත්වය අඩුයි.


හොඳින් බලන්න ජාත්‍යන්තර ජාලගත ප්‍රකාශන ව්‍යාපෘති. සේක්‍රඩ් ටෙක්ස්ට්ස්, ගුටන්බර්ග් හෝ ඇඩිලේඩ් ඊ පොත්ගුල්වල (convert කිරීමේ ව්‍යාපෘතිවල) සෑම විට ම මෙවැනි සංස්කරන පල කරන විට අදාල සංස්කාරක, පරිවර්තක හෝ කතුවරයා ගැන සඳහන් කරන්නේ මේ විස්තර කෙරුනු හේතු නිසයි. මේ බලන්න නිදසුනක් : ඍග් වේදය. මුල් පිටපත් පවතින්නේ public domain හෙවත් ප්‍රසිද්ධ පරිමන්ඩලය මත බව ඇත්ත. එසේ වුවත් සංස්කරන සම්බන්ධයෙන් තත්වය එසේ නොවෙයි. සංස්කාරකගේ ශ්‍රමය එහි ගැබ්ව තිබෙනවා- ඔහුගේ හෝ ඇයගේ ශාස්ත්‍රීය විනිශ්චයන් ඒවායේ තිබෙනවා. ඒ නිසා බුද්ධිමය දේපොල සම්බන්ධ නීතිමය හිමිකම් ගැන පැහැදිලිකමක් නැති රටක් තුල වුනත් සදාචාරාත්මක වසයෙන් මේ දේවල් පිලිගැනෙන්නේ ඒ නිසයි.


මේ ප්‍රශ්න විමසීම ගැන ස්තුතියි. මේ කරුනු ගැන පිලිවෙලකට ලිවීම අරඹන්න එය උදව්වක් වුනා.



මතුසම්බන්ධයි

මීලඟ ලිපියෙන්

ටයිප් කිරීමත් වැඩක් ද? ජාතක පොත් වහන්සේ අගේට තියෙනවා, ප්‍රශ්නෙ තියෙන්නෙ මේ වෙබ් අඩෙවියේ විතරක් ද?
ICTA විසින් නිකුත් කල ජාතක පොතේ තතු සහ කල යුතු ව තිබුනේ කුමක් ද? බල්ලගෙ වැඩේ බූරුවා කිරීම…