ඔන්න රාජ්පාල් අබේනායක උන්නැහේ තවත් වික්‍රමාන්විත වැඩකට අතගහලා. අද ලක්බිම පත්තරේ වාර්තා කරන අන්දමට එතුමා දවස් හතරකින් ග්‍රේශන් සම්මානය ලැබීමට සුදුසු මට්ටමේ පොතක් ලියන්න පුලුවන් ය කියමින් නැඟූ අභියෝගාත්මක සිංහ නාදය සෙරන්ඩීබ් පොත් ප්‍රකාශන ආයතනය බැරෑරුම් ව භාර අරගෙන තියෙනවා. ඒ කියන්නේ එතුමා එවැනි ග්‍රන්ථ රත්නයක් රචනා කලොත්, සෙරන්ඩීබ් ප්‍රකාශකයෝ එය මුද්‍රනය කරන්න සූදානම්. මේ කාරනයට හේතුභූත වුනේ පසුගිය වතාවේ ග්‍රේශන් සම්මානයට පාත්‍ර වූ නිර්මානය පිලිබඳ අබේනායක මහතා කල විවේචන.
ලක්බිම පුවත්පතේ පල වූ විස්තරයෙන් කොටසක් මෙන්න(ඔවුන්ගේ වියරන වැරදි ගැන කමන්න):
දැන් මේ රටේ ග්‍රන්ථ රචනය, සංස්කරනය වගේ ම කලා නිර්මානකරනයත් අතිවිශේශ විහිලු වර්ගයක් බවට පත් වේගනයි යන්නෙ. ඒත් ඒ කියමන විහිලුවලට කරන අවමානයක් ද කියලා මට එක පාරටම හිතාගන්න අමාරුයි. අනිත් අතට මේ කියන්න යන අත්දැකීම සම්බන්ධයෙන් මගේ පුද්ගලික වගකීමෙන් නිදහස් වීමේ හැකියාවකුත් මට නැහැ නෙව. “කුම්බලාවො කෑවා නම් දුක විඳපන් බලලෝ” කියන්නෙ මේ වගේ අවස්ථාවල දී තමයි!
ඔන්න මාස කීපෙකට කලින් මගේ හිතවත් මිත්‍රයෙක් දුරකථනයෙන් කතා කරනවා. ඔහු විශ්ව විද්‍යාලයක නාට්‍යකරනය උගන්නන අතර නාට්‍ය හා නර්තන කලා කටයුතු අතරත් සැරිසරන්නෙක්. ඔහු කාරණය විස්තර කලා. විකල්ප රංගකලා උත්සවයකට නිර්මානයක් ඉදිරිපත් කරන්නයි සූදානම. ඔහු දැනටමත් ඉල්ලුම්පත් යවලා අහවරයි. නමුත් ඔහුට ඒ උත්සවයට අදාල රැස්වීමට යන්න විදිහක් නැහැ. තවත් වැඩමුලුවකට යන්න තියෙන නිසා.(පුදුම කාර්ය බහුල, නිර්මානශීලී බුද්ධිමතෙක්!) ඒ නිසා ඔහු මගෙන් ඉල්ලා හිටිනවා අනේ කොහොම හරි මම වෙනුවෙන් මේ රැස්වීමට යන්න කියල. රැස්වීම තියෙන්නේ හවස දෙකට. ඒ වෙනකොට උදේ දහයට විතර ඇති. මම ඒ රැස්වීමට යන්න නම් ඒ මොහොතේ ම කොලඹ බලා හැටට හැටේ දුවන්න වෙනවා. ඉතින් ප්‍රශ්නේ ඒ විතරක් නෙමෙයි, ඒ විදිහේ රැස්වීමකට සහභාගී වෙන්න නම් මම මේ නාට්‍යය මොකද්ද කින්ද මන්ද කියලා දැනගෙන ඉන්නත් ඕනෑ. ඒත් මම ඔහු එවැන්නක් කරන්න යන බවත් මෙවැනි නාට්‍ය උත්සවයක් සංවිධානය වෙමින් පවතින බවත් අහන්නේ එම මොහොතේ මුල් ම වතාවට නිසා මම ටිකක් අදිමදි කලා. ඒත් බේරිල්ලක් නැහැ. “මේ වැඩේට නොගියොත් මට මේ ෆෙස්ටිවල් එකට මේක පෙන්නගන්න ලැබෙන්නෙ නෑ” ඔහු සෝබර ස්වරයෙන් කිව්වා. අදමදි කරන දුරකථන ඇමතුම් දෙකතුනක් ම හුවමාරු වුනා. වැඩේට යවන්න වෙන කෙනෙක් හොයාගන්නත් බැරි වුන බවත් ඔහු කියාහිටියා.
“හරි. එහෙම නම් මම යන්නම්. නොගියොත් මේ වැඩේ කරන්න බැරි වෙන එක අපරාදයක් නිසයි යන්නෙ. එතනදී කියන්න ඕන දේවල් ඔයා මට විස්තර කරන්න. මම ලියාගන්නම්.” මම අන්තිමේ දී එකඟ වුනා. මම එසැනින් ත්‍රීරෝද රථයකටත් එයින් කොළඹ බලා දිවෙන අධිශීතකරනයක් වැනි බසයකටත් පැනගත්තා. කිවිසුම් අරිමින් කොලඹින් බැස්සාම ආයෙත් හැටට හැටේ ත්‍රීරෝද රථයක. මේ ගමන යන අතරවාරයේ අපේ නිර්මානකරුවා මට ඔහුගේ නිර්මානය විස්තර කරන්න පටන්ගත්තා. ඒකට පිටපතක් නැහැ. පුහුනුවීම්වලදී අත්හදාබැලීම් සහ හිටිවන නිර්මාන මගින් වර්ධනය කරගතයුතු ප්‍රසාංගික ක්‍රියාවක් බව මට පැහැදිලි කර දුන් ඔහු එහි තේමාවත් මූලිකාංගත් විස්තර කලා. එය ලියා නොතිබුන නිසා සම්පූර්නයෙන් එම විස්තරය ඉදිරියේ දී කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන වැඩක් ගැන සංකල්පනාවක් විතරයි. ඉතින් මම ඒක ලියාගත්තා.
ඊට පස්සෙ මම ඇහුවා “දැන් මම එතන ගිහින් කියනවා මම ඔයාගෙ නියෝජිතය කියල එහෙම නේද?”
“නෑ මම ඔයාගෙ නම මේකෙ විස්තරත් එක්ක ඊමේල් කරල තියෙන්නෙ මේකෙ ප්‍රොඩක්ශන් මැනේජර් හැටියට” ඔහු වැදගත් විදිහට ප්‍රකාශ කලා.
…
නයි කයිද රෝස්පාං කිව්වලු! ඉතින් බසයේ යන අතර මම මේ අනාගතයේ හැදෙන්න නියමිත කලා කෘතියේ නිශ්පාදන කලමනාකරු බවට පත් වුනා. රැස්වීමට සහභාගි වුනා. ඇහින් දැක්කා වගේ මමත් මගේ මිත්‍රයා දීපු විස්තර ඉදිරිපත් කෙරුවා. සාකච්ඡාවලට දායක වුනා. දිනවකවානු ආදිය නිර්නය කරගත්තා. දැන් මගේ සූදානම නිශ්පාදනයට සම්බන්ධ වෙන්න. ඒ පිලිබඳ චිත්තරූප සමග ක්‍රීඩා කරමින් ආපහු ගෙදර ආවේ වැදගත් කලා නිර්මානයකට දායක වෙන්න පටන්ගනිද්දී දැනෙන නොඉවසිලිසහගත “ප්‍රේමනීය” හැඟීමෙන් පිරිලයි.
ඒත් වැඩේ සිද්ධ වුනේ ඊට වඩා බොහෝ ම ත්‍රාසජනක විදිහටයි. ඒ විස්තරය මීලඟ කොටසින් ලියන්නම්.
ලක්බිම පුවත්පතේ පල වූ විස්තරයෙන් කොටසක් මෙන්න(ඔවුන්ගේ වියරන වැරදි ගැන කමන්න):
“මීට සති කිහිපයකට ඉහත දී ශ්‍රී ලංකාවේ සිටින ඉංග්‍රීසි පතපොත පිළිබඳ විචාරශීලී මත පළ කරන නිර්මාණශීලී ලේඛකයකු වන රාජ්පාල් අබේනායක මහතා ග්‍රේෂන් සම්මාන කමිටුව හමුවේ වැදගත් අභියෝගයක් ඉදිරිපත් කළේ ය. එනම් සම්මාන දෙන මට්ටමේ නවකතාවක් දින හතරක් ඇතුළත තමන්ට ලියා පෙන්විය හැකි බව යි. එය ලංකාවේ මෙතෙක් පළ වී ඇති ඉංග්‍රීසි නවකතාවලට වඩා සාර්ථක පොතක් වන බවත් එම පොත ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට එම පොත ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට ඕනෑ ම පොත් ප්‍රකාශකයකු හෝ ඒ ගැන උනන්දුවක් දක්වන්නෙකුට ඉදිරිපත් වන ලෙස යි”ඒ ගැන කියවද්දී මට මගේ ම අත්දැකීමක් මතක් වෙනවා. තාම එච්චර පරන නැති උනු උනු අත්දැකීමක්.
දැන් මේ රටේ ග්‍රන්ථ රචනය, සංස්කරනය වගේ ම කලා නිර්මානකරනයත් අතිවිශේශ විහිලු වර්ගයක් බවට පත් වේගනයි යන්නෙ. ඒත් ඒ කියමන විහිලුවලට කරන අවමානයක් ද කියලා මට එක පාරටම හිතාගන්න අමාරුයි. අනිත් අතට මේ කියන්න යන අත්දැකීම සම්බන්ධයෙන් මගේ පුද්ගලික වගකීමෙන් නිදහස් වීමේ හැකියාවකුත් මට නැහැ නෙව. “කුම්බලාවො කෑවා නම් දුක විඳපන් බලලෝ” කියන්නෙ මේ වගේ අවස්ථාවල දී තමයි!
ඔන්න මාස කීපෙකට කලින් මගේ හිතවත් මිත්‍රයෙක් දුරකථනයෙන් කතා කරනවා. ඔහු විශ්ව විද්‍යාලයක නාට්‍යකරනය උගන්නන අතර නාට්‍ය හා නර්තන කලා කටයුතු අතරත් සැරිසරන්නෙක්. ඔහු කාරණය විස්තර කලා. විකල්ප රංගකලා උත්සවයකට නිර්මානයක් ඉදිරිපත් කරන්නයි සූදානම. ඔහු දැනටමත් ඉල්ලුම්පත් යවලා අහවරයි. නමුත් ඔහුට ඒ උත්සවයට අදාල රැස්වීමට යන්න විදිහක් නැහැ. තවත් වැඩමුලුවකට යන්න තියෙන නිසා.(පුදුම කාර්ය බහුල, නිර්මානශීලී බුද්ධිමතෙක්!) ඒ නිසා ඔහු මගෙන් ඉල්ලා හිටිනවා අනේ කොහොම හරි මම වෙනුවෙන් මේ රැස්වීමට යන්න කියල. රැස්වීම තියෙන්නේ හවස දෙකට. ඒ වෙනකොට උදේ දහයට විතර ඇති. මම ඒ රැස්වීමට යන්න නම් ඒ මොහොතේ ම කොලඹ බලා හැටට හැටේ දුවන්න වෙනවා. ඉතින් ප්‍රශ්නේ ඒ විතරක් නෙමෙයි, ඒ විදිහේ රැස්වීමකට සහභාගී වෙන්න නම් මම මේ නාට්‍යය මොකද්ද කින්ද මන්ද කියලා දැනගෙන ඉන්නත් ඕනෑ. ඒත් මම ඔහු එවැන්නක් කරන්න යන බවත් මෙවැනි නාට්‍ය උත්සවයක් සංවිධානය වෙමින් පවතින බවත් අහන්නේ එම මොහොතේ මුල් ම වතාවට නිසා මම ටිකක් අදිමදි කලා. ඒත් බේරිල්ලක් නැහැ. “මේ වැඩේට නොගියොත් මට මේ ෆෙස්ටිවල් එකට මේක පෙන්නගන්න ලැබෙන්නෙ නෑ” ඔහු සෝබර ස්වරයෙන් කිව්වා. අදමදි කරන දුරකථන ඇමතුම් දෙකතුනක් ම හුවමාරු වුනා. වැඩේට යවන්න වෙන කෙනෙක් හොයාගන්නත් බැරි වුන බවත් ඔහු කියාහිටියා.
“හරි. එහෙම නම් මම යන්නම්. නොගියොත් මේ වැඩේ කරන්න බැරි වෙන එක අපරාදයක් නිසයි යන්නෙ. එතනදී කියන්න ඕන දේවල් ඔයා මට විස්තර කරන්න. මම ලියාගන්නම්.” මම අන්තිමේ දී එකඟ වුනා. මම එසැනින් ත්‍රීරෝද රථයකටත් එයින් කොළඹ බලා දිවෙන අධිශීතකරනයක් වැනි බසයකටත් පැනගත්තා. කිවිසුම් අරිමින් කොලඹින් බැස්සාම ආයෙත් හැටට හැටේ ත්‍රීරෝද රථයක. මේ ගමන යන අතරවාරයේ අපේ නිර්මානකරුවා මට ඔහුගේ නිර්මානය විස්තර කරන්න පටන්ගත්තා. ඒකට පිටපතක් නැහැ. පුහුනුවීම්වලදී අත්හදාබැලීම් සහ හිටිවන නිර්මාන මගින් වර්ධනය කරගතයුතු ප්‍රසාංගික ක්‍රියාවක් බව මට පැහැදිලි කර දුන් ඔහු එහි තේමාවත් මූලිකාංගත් විස්තර කලා. එය ලියා නොතිබුන නිසා සම්පූර්නයෙන් එම විස්තරය ඉදිරියේ දී කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන වැඩක් ගැන සංකල්පනාවක් විතරයි. ඉතින් මම ඒක ලියාගත්තා.
ඊට පස්සෙ මම ඇහුවා “දැන් මම එතන ගිහින් කියනවා මම ඔයාගෙ නියෝජිතය කියල එහෙම නේද?”
“නෑ මම ඔයාගෙ නම මේකෙ විස්තරත් එක්ක ඊමේල් කරල තියෙන්නෙ මේකෙ ප්‍රොඩක්ශන් මැනේජර් හැටියට” ඔහු වැදගත් විදිහට ප්‍රකාශ කලා.
…
නයි කයිද රෝස්පාං කිව්වලු! ඉතින් බසයේ යන අතර මම මේ අනාගතයේ හැදෙන්න නියමිත කලා කෘතියේ නිශ්පාදන කලමනාකරු බවට පත් වුනා. රැස්වීමට සහභාගි වුනා. ඇහින් දැක්කා වගේ මමත් මගේ මිත්‍රයා දීපු විස්තර ඉදිරිපත් කෙරුවා. සාකච්ඡාවලට දායක වුනා. දිනවකවානු ආදිය නිර්නය කරගත්තා. දැන් මගේ සූදානම නිශ්පාදනයට සම්බන්ධ වෙන්න. ඒ පිලිබඳ චිත්තරූප සමග ක්‍රීඩා කරමින් ආපහු ගෙදර ආවේ වැදගත් කලා නිර්මානයකට දායක වෙන්න පටන්ගනිද්දී දැනෙන නොඉවසිලිසහගත “ප්‍රේමනීය” හැඟීමෙන් පිරිලයි.
ඒත් වැඩේ සිද්ධ වුනේ ඊට වඩා බොහෝ ම ත්‍රාසජනක විදිහටයි. ඒ විස්තරය මීලඟ කොටසින් ලියන්නම්.